มาตรฐาน ‘เอาตาย’

ทายท้าวิชามาร : ใบตองแห้ง

ฟังข่าวเจ้าหน้าที่ตำรวจ สนธิกำลัง สธ. อย. ปปง. ธนารักษ์ 850 นาย บุกตรวจค้นตลาดใหม่ดอนเมือง 5 รอบ 6 รอบ พบการกระทำความผิดมากมาย ไม่ใช่แค่ขายเครื่องสำอางอาหารเสริมไม่ได้มาตรฐาน ยังก่อสร้างต่อเติมอาคารโดยไม่ได้รับอนุญาต รุกล้ำที่สาธารณะ ทำผิดสัญญาเช่าที่ธนารักษ์ ฯลฯ จาระไนกันนับไม่ถ้วน

นอกจากไล่จับไล่รื้อ ปปง.ยังอาจยึดทรัพย์ฐานฟอกเงิน อ้อๆ สรรพากรคงตรวจภาษีย้อนหลังอีกต่างหาก

ฟังแล้วไม่ทราบคนไทยจะชื่นชมเจ้าหน้าที่รัฐ ว่าเข้มแข็งเอาจริงเอาจัง หรือตั้งคำถามว่าทำไมปล่อยปละละเลยจนป่านนี้ แล้วที่อื่นล่ะมีไหม บางคนยังสงสัยว่า นี่ถ้า พ.ต.ท.สันธนะ ประยูรรัตน์ ที่ปรึกษาตลาด ผู้กว้างขวางในยุทธจักร ไม่กร่างใส่เจ้าหน้าที่ จะเจอหนักอย่างนี้หรือเปล่า

แม้แต่กรณีเมจิกสกิน ซึ่งมาไล่บี้เอาผิดดารารับจ้างรีวิว ก็มีคำถามย้อนกลับว่าทำไมผลิตภัณฑ์หลอกลวงไร้มาตรฐานจึงมีสัญลักษณ์ อย. สามารถวางขายมาเป็นปี ๆ มีคัทเอาท์ใหญ่โตตามถนน ลงโฆษณาทีวี ขายดิบขายดีจนฉลอง 900 ล้านระหว่างนั้น อย.ไปหลับอยู่ที่ไหน ไม่มีใครทราบ

สารี อ๋องสมหวัง เลขาธิการมูลนิธิเพื่อผู้บริโภคเฉลยว่า เครื่องสำอางขอสัญลักษณ์ อย.ง่ายมาก แค่ขอจดแจ้งออนไลน์ ระบุสถานที่ผลิต รายละเอียดตามกำหนด ก็ผลิตและวางขายได้เลย ประชาชนก็หลงเชื่อ จนกระทั่ง อย.ไปตรวจสอบภายหลัง พบว่าโรงงานที่แจ้งไว้กลายเป็นที่รกร้างว่างเปล่า

บางคนบอกว่าตนแลเป็นที่พึ่งแห่งตน ไปโดนเขาหลอกทำไม ปัดโธ๋ ขนาดน้องแบมฮีโร่ปราบโกงเงินคนจนยังโดนหมดตัว ถามหน่อย เรามีหน่วยงานกำกับดูแลไว้ทำไม พูดอย่างนี้ไม่ใช่ดารารีวิวไม่ผิด ต้องว่าเป็นราย ๆ บางรายก็เว่อร์เกิน แต่เจ้าหน้าที่รัฐไม่ต้องรับผิดฐานบกพร่อง รับแต่ความชอบเท่านั้นหรืออย่างไร

แบบเดียวกับตลาดใหม่ดอนเมือง ชาวบ้านฟังเจ้าหน้าที่สาธยายก็เชื่อว่าผิดแหง ๆ  แต่สงสัยอยู่มาได้ไง ทำไมเพิ่งโดน (อย่าโยนรัฐบาลที่แล้วเพราะอยู่มาสี่ปี) พอโดนก็จัดเต็ม จัดหนัก เพื่อโชว์ความเฉียบขาดของอำนาจรัฐ สนธิกันงัดกฎหมายทุกฉบับมาบังคับใช้ ทั้งตำรวจ โยธา ธนารักษ์ ปปง. สรรพากร (ถ้ายังเหลือซาก ก็ต้องบอกว่านายแน่มาก)

ปรากฏการณ์แบบนี้ฟังคุ้นๆ เหมือนจับเปรมชัยแล้วจับรีสอร์ทพี่สาวรุกป่าที่จังหวัดเลย เหมือนจับทัวร์ศูนย์เหรียญตั้งข้อหาอั้งยี่ซ่องโจร ปปง.ยึดทรัพย์ได้ทันที หรือคดีป้าทุบรถ ปล่อยปละมาสิบปีทุบทีเดียว กทม.สั่งกวาดเหี้ยน

นี่เป็นวิถีการทำงานแบบรัฐราชการไทย คือปกติก็หย่อนยาน พอเป็นข่าวเป็นกระแสก็แข็งขันเอาจริงทุกอย่าง ซึ่งดูเหมือนดี แต่พอทำไม่ได้ทุกที่ ก็ไม่เป็นมาตรฐาน ถี่ลอดตาช้าง ห่างลอดตาเล็น เร่าร้อนเป็นพักๆ แล้วก็กลับไปหย่อนยานอีก อย่างที่คนไทยคุ้นเคยดี

การโชว์ออฟโชว์พาวกันอย่างนี้ ชาวบ้านอย่างเราดูแล้วก็สนุกดีครับ แต่ถ้าให้ดีต้องไล่จี้ว่าอย่ามีโชว์เฉพาะฉาก เอาจริงก็ต้องกวาดให้หมด ทุกยี่ห้อทุกตลาด แล้วต้องยกระดับการทำงาน ให้สม่ำเสมอครอบคลุม

มองภาพกว้าง เรากำลังอยู่ในช่วง “ปฏิรูปก่อนเลือกตั้ง” รัฐราชการโชว์ภาพเข้มแข็ง จริงจัง ไล่จัดระเบียบ กวาดล้าง ปราบโกง ฯลฯ มองมุมหนึ่งน่าชื่นชม แต่ปัญหาส่วนใหญ่ก็มาจากรัฐราชการฉ้อฉลหย่อนยานนั่นเอง ไม่ใช่ว่ารัฐราชการเป็นใหญ่จะดูแลประชาชนได้อย่างที่พยายามโชว์