พาราสาวะถี

อรชุน

สำหรับใครที่ไม่มีเวลาจะไปหย่อนบัตรเลือกตั้งในวันที่ 24 มีนาคมนี้ อย่าลืมว่าตั้งแต่วันนี้ไปจนถึงวันที่ 19 กุมภาพันธ์ กกต.เปิดให้ผู้ประสงค์จะใช้สิทธิเลือกตั้งล่วงหน้าทั้งในเขตเลือกตั้ง นอกเขตเลือกตั้ง รวมถึงการใช้สิทธินอกราชอาณาจักรได้ลงทะเบียน โดยสามารถยื่นคำขอผ่านนายทะเบียนอำเภอ นายทะเบียนท้องถิ่น สถานเอกอัครราชทูต รวมทั้งผ่านช่องทางไปรษณีย์หรืออินเทอร์เน็ตได้

ส่วนอีกเรื่องที่พรรคการเมืองเรียกร้องกันมามากคือสถานที่ปิดป้ายประกาศโฆษณาหาเสียงเลือกตั้งส.ส.ยืนยันมาจาก พันตำรวจเอกจรุงวิทย์ ภุมมา เลขาธิการกกต. ภายใน 1-2 วันก็จะมีความชัดเจนเรื่องของสถานที่ปิดว่าสามารถติดป้ายที่จุดใดได้บ้าง แต่ก็ยังมีเสียงพร่ำบ่นมาจากบรรดาพรรคการเมืองทั้งหลายอยู่ดี ข้อปฏิบัติและข้อห้ามสำหรับการหาเสียงเลือกตั้งหนนี้ มันจุกจิก หยุมหยิมยังไงชอบกล

คงเป็นเพราะกฎหมายใหม่ ทุกคนทุกฝ่ายยังเกร็งกับการปฏิบัติตาม เชื่อว่าหลังจากผ่านพ้นการเลือกตั้งหนนี้ไปแล้ว ทุกอย่างก็น่าจะเข้ารูปเข้ารอย ไม่แน่ว่าบางทีการเลือกครั้งใหม่อาจจะเกิดขึ้นได้เร็วกว่าที่หลายคนคาดเสียด้วยซ้ำไป ทำไมถึงคิดว่าเป็นเช่นนั้น เสียงเตือนจาก พลเอกสนธิ บุญยรัตกลิน อดีตหัวหน้าคมช.ผู้ยึดอำนาจจาก ทักษิณ ชินวัตร ถึง พลเอกประยุทธ์ จันทร์โอชา น่าจะเป็นสัญญาณบอก

เพราะบิ๊กบังอยากเห็นว่าเมื่อบิ๊กตู่กลายร่างเป็นนักการเมืองเต็มตัว เป็นผู้นำที่อยู่ในระบบเลือกตั้ง ผ่านการแต่งตั้งจากที่ประชุมรัฐสภา เมื่อเข้าไปบริหารประเทศแล้วจะเดินกันอย่างไร ภายใต้บริบทที่ต้องเป็นรัฐบาลผสม เสียงของ 250 ส.ว.ลากตั้งใช้ได้เฉพาะตอนยกมือโหวตเลือกผู้นำเท่านั้น แต่เมื่อตั้งรัฐบาลสำเร็จ การอยู่ต่อและก้าวไปข้างหน้าเป็นเรื่องระหว่างฝ่ายรัฐบาลกับฝ่ายค้านล้วน ๆ

หากเสียงตั้งรัฐบาลที่มาจากส.ส.สามารถรวบรวมเสียงได้มากคือเกินกว่า 250 เสียงขึ้นไป ก็จะมีความปึกแผ่นในระดับหนึ่ง ซึ่งตรงนั้นหมายความว่าจะต้องมีพรรคการเมืองที่ได้คะแนนเสียงตั้งแต่ขนาดกลางขึ้นไปถึงใหญ่ร่วมงานด้วย แต่ผู้นำเผด็จการจะต้องยอมสละเก้าอี้กระทรวงเกรดเอเพื่อเป็นการแลกเปลี่ยน เหมือนอย่างที่ภูมิใจไทยเคยได้รับมาแล้วคราวรัฐบาลเทพประทาน

แน่นอนว่า ถ้าเป็นกรณีนี้เสียงในสภาจะไม่มีปัญหา การบริหารงานจะเดินได้คล่อง แต่จะสะดุดหรือไม่ขึ้นอยู่กับผลงานและการทำงานของพรรคร่วมรัฐบาล หากมีรอยปริแยกหรือเกิดปัญหาความไม่โปร่งใสใดขึ้นมาแม้แต่นิดเดียว ก็จะทำให้ผู้นำที่ทำให้คนเชื่อมาตลอดระยะเวลาเกือบ 5 ปีว่าใสซื่อมือสะอาด จะรับมือกับความมัวหมอง แปดเปื้อนที่เกิดขึ้นอย่างไร

ปัญหาใหญ่อีกประการคือการจัดสรรงบประมาณ สิ่งที่เคยจัดสรรงบก้อนใหญ่ให้กับบางกระทรวงบางหน่วยงานเหมือนในห้วงเวลาการยึดอำนาจ อาจจะทำไม่ได้หรือไม่ได้ทำเลยก็ได้ในรัฐบาลเลือกตั้ง เมื่อไม่มีการเอาใจหรือซื้อใจกันเหมือนที่ผ่านมา นั่นอาจเป็นแรงกระเพื่อมที่ส่งผลต่อเก้าอี้ของผู้นำโดยตรง แม้จะต่อสายต่อท่อกันมาแนบแน่น แต่ไม่มีใครกล้าการันตีเวลาเปลี่ยน คนจะเปลี่ยนตามหรือไม่

ขณะเดียวกัน หากการจัดตั้งรัฐบาลสืบทอดอำนาจไม่ได้มีเสียงส.ส.เกินกว่ากึ่งหนึ่งของจำนวนส.ส.ทั้งหมด นั่นจะเป็นปัญหาใหญ่ ถ้าเกิดการยื่นอภิปรายไม่ไว้วางใจในเรื่องหนึ่งเรื่องใดขึ้นมา เท่านี้ก็ทำให้รัฐบาลสั่นคลอนและจะเป็นรัฐบาลอายุสั้นขึ้นมาในทันทีทันใด ความห่วงใยจากบิ๊กบังจึงไม่ใช่เรื่องเลื่อนลอย เพราะในฐานะอดีตผู้นำรัฐประหาร ย่อมรู้ว่าอำนาจเบ็ดเสร็จเด็ดขาดกับอำนาจที่ต้องผ่านกระบวนการในสภานั้นมันแตกต่างกันอย่างสิ้นเชิง

แต่หากพิจารณาจากความมั่นใจ ซึ่งคงมีพื้นฐานมาจากการเตรียมการทุกอย่างไว้พร้อมสรรพขององคาพยพเผด็จการ ดูเหมือนว่าหัวหน้าเผด็จการไม่ได้อินังขังขอบต่อเสียงเตือนเหล่านั้น เป้าหมายเวลานี้จึงอยู่ที่จะเดินบนถนนสายสืบทอดอำนาจได้อย่างไร้รอยต่อและไม่เกิดอาการสะดุดอย่างไร แล้วพรรคที่เตรียมไว้รองรับจะสร้างกระแสให้เกิดการยอมรับ และพาตัวเองกลับมาให้ได้สง่างามมากน้อยเพียงใด

อย่างไรก็ตาม นอกจากฝ่ายกุมอำนาจปัจจุบันจะทำทุกวิถีทางเพื่อให้ตัวเองกลับมามีอำนาจอีกหนแล้ว กฎ กติกาที่เปลี่ยนแปลง นักวิชาการจำนวนไม่น้อยต่างมองกันว่า เลือกตั้งหนนี้จะดุเดือดเลือดพล่านอย่างแน่นอน ด้วยเหตุทุกคะแนนเสียงมีความหมาย จึงต้องใช้ทุกกลยุทธ์ในการที่จะเอาชนะคู่แข่ง โดยเฉพาะส.ส.แบบแบ่งเขตที่โอกาสแพ้ชนะกันไม่น่าจะขาดลอยเหมือนที่ผ่านมา

มุมวิชาการว่าอย่างนั้น แต่ยังมีบางพวกบางฝ่ายเชื่อว่า จะมีหลายพื้นที่ที่ประชาชนรอเวลาลงโทษผู้สมัครบางราย จึงน่าจะเกิดปรากฏการณ์คะแนนเสียงท่วมท้นสำหรับบางคนบางพรรค แต่ทั้งหมดจะเป็นอย่างไรขึ้นอยู่กับผู้มีอำนาจบริหารจัดการเลือกตั้งที่จะเกิดขึ้น ทันเกมทันเล่ห์เหลี่ยมของนักเลือกตั้งหรือไม่ มากไปกว่านั้น ครั้งนี้อาจจะมีเรื่องของอำนาจเข้ามาเกี่ยวข้องอย่างเด่นชัด จะเกิดการเกรงกลัวจนทำตัวเองให้เป็นผู้รักษากติกาที่เอนเอียงหรือไม่

ทุกปัจจัยล้วนแต่ถูกจับตามองอย่างใกล้ชิด ขึ้นอยู่กับว่ากรรมการอย่างกกต.จะนำพาตัวเองไปยืนอยู่ ณ จุดใด สิ่งหนึ่งที่จะเป็นบทพิสูจน์ความโปร่งใสคงเป็นการเชิญหรือเปิดให้ผู้สังเกตการณ์การเลือกตั้งนานาชาติเข้ามาร่วมสังเกตการณ์โดยไม่วางกรอบหรือกติกาแบบพิสดาร ถ้าทำได้ก็จะเป็นอีกหนึ่งตัวช่วยที่คุ้มครองหรือเป็นประจักษ์พยานในการทำให้การเลือกตั้งที่จะเกิดขึ้นเป็นที่ยอมรับในระดับหนึ่ง

ที่จะปล่อยให้เกิดขึ้นไม่ได้นับตั้งแต่วันนี้คงเป็นการใช้อำนาจมาตรายาวิเศษของหัวหน้าเผด็จการ หากเป็นไปตามที่ วิษณุ เครืองาม กูรูกฎหมายข้างกายลั่นวาจาไว้กับสื่อคือพยายามจะไม่ใช้ คงจะเป็นการสร้างความสบายใจให้กับกกต.ได้ในระดับหนึ่ง อีกประการที่สำคัญคือการแต่งตั้งโยกย้ายข้าราชการ โดยเฉพาะในสังกัดกระทรวงมหาดไทย ต้องไม่เกิดขึ้นในห้วงเวลานี้ แม้จะเป็นรัฐบาลอำนาจเต็มแต่บางเรื่องงดเว้นหรือทำตัวเป็นเหมือนรัฐบาลรักษาการน่าจะมีเสียงชื่นชมและแปรเปลี่ยนเป็นคะแนนให้บางพรรคได้

แต่ถ้าไม่เชื่อโดยมั่นใจว่าทำอะไรก็ได้ ก็ให้ลองของดู หรือไม่ผลโพลของหน่วยงานด้านความมั่นคงที่อยู่ในมือเวลานี้ น่าจะเป็นตัวช่วยในการจัดการความเคลื่อนไหวสำหรับผู้นำเผด็จการและคณะได้เป็นอย่างดี ไม่ว่าจะเลือกตั้งภายใต้บรรยากาศอย่างไร นักการเมืองทุกยุคทุกสมัยต่างผ่านการพิสูจน์มาแล้ว อย่าได้หลงเสียงชื่นชมยามมีอำนาจเป็นอันขาด เพราะส่วนใหญ่เป็นพวกจัดตั้งจัดมาเชลียร์ ประเภทการข่าวแน่นปึ้กคงเข้าใจความหมายคำว่าเสียงดีไม่มีคะแนนเป็นอย่างดี