พาราสาวะถี

อรชุน

เห็นกันอยู่แล้วว่าสถานการณ์การชุมนุมหลังปฏิบัติการสลายด้วยรถฉีดน้ำผสมสารเคมีสีฟ้าเมื่อวันศุกร์ที่ 16 ตุลาคมที่ผ่านมา เป็นไปด้วยความคึกคักและกระจายตัวกันไปทั่วทั้งกรุงเทพฯ และต่างจังหวัด หากฝ่ายรัฐมีปฏิบัติการจิตวิทยา ฝ่ายขบวนการคนหนุ่มสาวก็มีการเล่นกล สับขาหลอก และมากไปด้วยเล่ห์เหลี่ยมเหมือนกัน ว่าด้วยสถานที่ในการจัดการชุมนุมแต่ละวัน เปลี่ยนไปเปลี่ยนมาจนฝ่ายความมั่นคงจับทางไม่ถูก หัวปั่นกันเป็นแถว

ยิ่งล่าสุดกอร.ฉ. ที่มี พลตำรวจเอกสุวัฒน์ แจ้งยอดสุข ผบ.ตร. นั่งเป็นหัวหน้าผู้รับผิดชอบสั่งให้มีการตรวจสอบเพื่อปิดและลบข้อมูลของ 4 สื่อสำคัญทั้ง วอยซ์ทีวีที่มีทั้งโทรทัศน์และสื่อออนไลน์ ประชาไท เดอะรีพอร์ตเตอร์ และ เดอะ สแตนดาร์ด ทำให้เห็นว่าผลสะเทือนจากการใช้กำลังสลายการชุมนุมที่ผ่านมานั้น มีแรงกระเพื่อมมหาศาลเพียงใด และสิ่งนี้ยังเป็นภาพสะท้อนว่า ปฏิบัติการด้านการข่าวของฝ่ายรัฐบาลล้มเหลวอย่างสิ้นเชิง

อย่างไรก็ตาม ผบ.ตร.ก็ออกตัวว่าไม่ได้มีนโยบายปิดสื่อแค่จัดการข้อมูลบางส่วนเท่านั้น คำถามก็คือทำไมต้องเข้าไปจัดการข้อมูลของสื่อ แม้จะอ้างอำนาจตามพ.ร.ก.ฉุกเฉินที่มีประกาศสถานการณ์ฉุกเฉินที่มีความร้ายแรงในท้องที่กรุงเทพมหานครก็ตาม แต่ก็มีคนไปจับผิดว่าการกระทำดังกล่าวขัดต่อรัฐธรรมนูญมาตรา 34 บุคคลย่อมมีเสรีภาพในการแสดงความคิดเห็น การพูด การเขียน การพิมพ์ การโฆษณา และการสื่อความหมายโดยวิธีอื่น การจํากัดเสรีภาพดังกล่าวจะกระทํามิได้

มาตรา 35 บุคคลซึ่งประกอบวิชาชีพสื่อมวลชนย่อมมีเสรีภาพในการเสนอข่าวสาร หรือการแสดงความคิดเห็นตามจริยธรรมแห่งวิชาชีพ มาตรา 36 บุคคลย่อมมีเสรีภาพในการติดต่อสื่อสารถึงกันไม่ว่าในทางใด ๆ เท่ากับว่าที่มีการอ้างเรื่องข้อกฎหมายนั้น สุดท้ายตัวเองก็กำลังจะละเมิดกฎหมายเสียเอง อันเนื่องมาจากสาเหตุแห่งการหวงอำนาจของผู้นำเผด็จการสืบทอดอำนาจ หรืออาจจะเป็นเพราะมั่นใจว่ามีนักกฎหมายมือดีอยู่รายล้อมรอบตัวนั่นเอง

แต่ไม่ว่าจะเก็บอาการอย่างไร การที่ท่านผู้นำออกมายอมรับว่ายินดีสนับสนุนให้มีการใช้กลไกรัฐสภา เปิดประชุมสภาสมัยวิสามัญ โดยจะนำเข้าที่ประชุมครม.ในวันที่ 20 ตุลาคมนี้ แต่ก็แก้เก้อว่าไม่มีใครกดดัน เป็นความคิดเห็นของรัฐบาล ซึ่งรัฐบาลประนีประนอมมากที่สุด ขณะที่พรรคสืบทอดอำนาจที่แสดงท่าทีไม่เห็นด้วยอย่างเด็ดขาดต่อการเปิดประชุมสภาสมัยวิสามัญ ก็กลับหลังหันแทบไม่ทัน ตาลีตาเหลือกแถลงยืนยันว่าพร้อมจะให้มีการเปิดสภาหาทางออกให้ประเทศ

แน่นอนว่า กลไกดังกล่าวนั้นสุดท้ายอาจจะเป็นเพียงแค่เวทีที่ให้ฝ่ายรัฐบาลได้ระบาย และฝ่ายค้านได้สะท้อนถึงปัญหา แต่ไม่สามารถที่จะแก้ไขปัญหาอันเป็นข้อเรียกร้องของกลุ่มผู้ชุมนุมที่แท้จริง ไม่ว่าจะเป็นการให้ท่านผู้นำลาออก และการแก้ไขรัฐธรรมนูญ เพราะการเดินมาถึงตรงจุดนี้มันชัดเจนแล้วว่า คู่ขัดแย้งกับประชาชนนั่นไม่ใช่พรรคร่วมรัฐบาลหากแต่เป็น พลเอกประยุทธ์ จันทร์โอชา และคณะสืบทอดอำนาจเอง ส่วนการแก้ไขรัฐธรรมนูญก็ใช่เล่ห์กลกันจนหมดความชอบธรรมไปตั้งแต่ 24 กันยายนที่ผ่านมาแล้ว

พื้นฐานที่ทำให้ม็อบจุดติด แม้คนจำนวนหนึ่งยังมีข้อค้างคาใจในข้อเรียกร้องข้อที่ 3 ก็ตาม แต่นั่นไม่สำคัญเท่ากับสองข้อเรียกร้องแรก และนาทีนี้อาจจะเรียกได้ว่าแทบจะเหลือกรณีเดียวเท่านั้นคือให้ผู้นำเผด็จการสืบทอดอำนาจลาออก เหมือนอย่างที่มีคนเตือนมาตลอดก่อนหน้านั้น การไล่จับแกนนำรายวันไม่ได้ทำให้ปัญหาจบ สิ่งที่เกิดขึ้นก็เห็นกันอยู่แล้ว การเกิดม็อบที่ประชาชนทุกคนคือแกนนำ จากคณะราษฎรกลายเป็นราษฎรเฉย ๆ มีพลังอย่างมหาศาล

วันนี้ไม่มีใครคาดเดาได้ว่าสถานการณ์จะเดินไปจบกันตรงไหน แต่ม็อบนั้นยืดเยื้ออย่างไม่มีวันยุติแน่นอน จนถึงเวลานี้หลังจากวันที่ 16 ตุลาคมมาแล้ว ฝ่ายความมั่นคงยังไม่สามารถที่จะหาหนทางมารับมือกับการก่อม็อบดาวกระจายได้แม้แต่น้อย ไม่เพียงแค่การจ้องปิดสื่อเท่านั้น การมีเอกสารลับมากหลุดมาในที่สาธารณะว่าด้วยการประสานให้กระทรวงดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคมหรือดีอีเอสปิดเทเลแกรม ยิ่งทำให้เห็นความไม่เอาไหนของฝ่ายความมั่นคงได้เป็นอย่างดี

อย่าลืมว่าไม่มีใครไปสั่งเทเลแกรมได้ ไม่เหมือนผู้ประกอบการรายอื่น เพราะยี่ห้อรัสเซียบ่งบอกคุณสมบัติของการปฏิเสธคำร้องขอจากนานาชาติได้อย่างเด่นชัดที่สุด ขนาดหน่วยข่าวกรองของรัสเซียเองใช้เวลาถึง 5 ปียังไม่สามารถโค่นแอปพลิเคชันดังกล่าวได้ ดังนั้น แทนที่จะเอาเวลาไปหาช่องทางปิดกั้นการสื่อสารของกลุ่มเยาวชน นักเรียน นิสิต นักศึกษา ควรจะหันมาพิจารณาว่าการทำงานที่ผ่านมานั้นมีข้อผิดพลาดอย่างไรบ้าง

หน่วยงานด้านความมั่นคงต้องประเมินและรายการข้อมูลที่เป็นจริงกับผู้บังคับบัญชา โดยเฉพาะตัวเลขของผู้ที่มาร่วมชุมนุม อย่าใช้วิธีการแบบเดิม ๆ ที่กดตัวเลขน้อยเกินจริง เพราะนั่นจะทำให้การวิเคราะห์สถานการณ์เป็นไปในลักษณะผิดทิศผิดทางเหมือนอย่างที่เป็นอยู่ อย่างไรก็ตาม เกมการต่อสู้หนนี้ยังไม่มีใครคาดเดาได้ว่าจะจบลงเมื่อใด มีการวางไทม์ไลน์ไว้เป็นช่วง ๆ ประเมินกันเบื้องต้น 3 วัน หนึ่งสัปดาห์และ 15 วัน

ดังนั้น อย่าได้มองเพียงแค่ว่าฝ่ายกุมอำนาจตกเป็นรองต้องถอยกรูดไม่เป็นท่า แล้วปลายทางจะจบลงที่การลาออกหรือยุบสภา เพราะปัจจัยสำคัญสำหรับการชุมนุมแบบดาวกระจายนี้ จะต้องมีการเคลื่อนไหวที่ไม่สร้างจุดอ่อน ซึ่งยังมีให้เห็นอยู่บ้างในการปราศรัยที่อนุสาวีรย์ชัยสมรภูมิเมื่อวันอาทิตย์ที่ผ่านมา ถ้ายังคงเน้นย้ำประเด็นให้ผู้นำเผด็จการสืบทอดอำนาจออกไปนี่คือจุดแข็ง ล่าสุด มีจุดน่าสนใจเมื่อมีการให้ประกันตัว พริษฐ์ ชิวารักษ์ หรือ เพนกวิน และ ปภัสยา สิทธิจิรวัฒนกุล หรือ รุ้ง ซึ่งเป็นที่รู้กันว่านี่คือแกนนำสายฮาร์ดคอร์ ออกมาแล้วถ้าไม่เปลี่ยนท่าทีจากเดิมอาจจะไปสร้างความชอบธรรมให้อีกฝ่ายเปลี่ยนเกมได้