พาราสาวะถี อรชุน

ความแน่นอนคือความไม่แน่นอน ฟุตบอลชิงแชมป์แห่งชาติยุโรปหรือยูโร 2016 ฝรั่งเศสเจ้าภาพ ราคาพนันขันต่อตามบ่อนถูกกฎหมายของคู่ชิงชนะเลิศชนิดเซียนทุกสำนักต่างฟันธงกันว่า โปรตุเกส น่าจะไร้ทางต่อกรเมื่อเทียบขุมกำลังกันตัวต่อตัว มิหนำซ้ำ เริ่มเกมไปได้แก่ 25 นาที ทีมฝอยทองยังมาเสียตัวเก่งที่แบกรับทั้งทีมอย่าง คริสเตียโน โรนัลโด้ ไปอีกต่างหาก เรียกว่าทำกองเชียร์ตราไก่หัวใจบานสะพรั่ง

แต่ฟุตบอลลูกกลมๆ อะไรก็เกิดขึ้นได้ ใครจะคิดเอแดร์หัวหอกจอมทื่อที่ทัวร์นาเมนต์นี้ ลงสนามไปแค่ 13 นาที จะมาแผลงฤทธิ์เอาในวันนี้ ด้วยการกดระยะไกลตูมเดียวฝังตราไก่ฝันค้าง ปล่อยให้ฝอยทองสร้างประวัติศาสตร์คว้าแชมป์ยุโรปไปครองได้สำเร็จ มองเกมฟุตบอลแล้วย้อนกลับมาดูเกมการเมืองในบ้านเรา อะไรที่คิดว่าแน่อย่าได้เพิ่งนอนใจ

เรื่องการทำประชามติร่างรัฐธรรมนูญฉบับมีชัย ออกหัวหรือก้อย รับหรือไม่รับ ไม่มีเซียนสำนักไหนกล้าฟันธง ทว่าถ้าจับอาการของ พลเอกประยุทธ์ จันทร์โอชา ที่พูดบนเวทีมอบรางวัลทุนหมุนเวียนที่มีผลการประเมินการดำเนินงานดี ประจำปี 2559 ของกรมบัญชีกลางเมื่อวันจันทร์ที่ผ่านมา น่าจะเป็นการส่งสัญญาณหรือจับอาการประเมินผลของการทำประชามติที่จะออกมาได้ในระดับหนึ่ง

การที่บิ๊กตู่บอกว่าถ้าร่างรัฐธรรมนูญมีชัยไม่ผ่านประชามติจะยกร่างเองโดยถามประชาชนทั้งหมดว่าต้องการอะไร แม้ต่อมาจะถูกนักข่าวซักแล้วปฏิเสธว่าไม่ได้พูดจริงจังหรือเป็นทางการ เป็นการกล่าวในลักษณะกลอนพาไปหรือภาษาที่ท่านใช้คือ “เทศน์คาบลูกคาบดอก” แต่หากยึดเอาทฤษฎีที่ว่าสิ่งแรกที่พูดออกมานั้นจะเป็นจริงมากกว่าคำพูดครั้งหลัง มันก็ชวนให้คิด

สิ่งที่ท่านผู้นำว่านั้นหรือในความหมายจากการได้รับรายการของการประเมินจากหน่วยงานต่างๆ แล้ว มีโอกาสสูงที่ร่างรัฐธรรมนูญจะไม่ผ่านการทำประชามติ เมื่อเป็นเช่นนั้นจึงวางแผนล่วงหน้าไว้ก่อนหรือเป็นการบอกกล่าวประชาชนล่วงหน้าว่าจะทำวิธีนี้ หรืออีกนัยคือการยกเอาประเด็นว่าจะร่างเองมาขู่ก็ทำให้ฝ่ายที่ไม่รับเกิดอาการกลัว เกรงว่าจะได้ร่างรัฐธรรมนูญแบบเผด็จการเต็มรูปแบบ จึงต้องรับร่างฉบับมีชัยไปก่อน

หากอ่านกันหลายชั้นก็จะเป็นเช่นนี้ แต่ในนาทีที่ผลสำรวจทุกสำนักตรงกัน ประชาชนส่วนใหญ่ยังไม่รู้ว่าจะลงประชามติกันวันไหน ถือว่าเหนื่อยสำหรับองคาพยพที่ดำเนินการในเรื่องนี้ ความฝันของกกต.ที่จะเห็นประชาชนออกมาใช้สิทธิ์ร้อยละ 80 ขึ้นไปน่าจะเป็นหมัน ในทางกลับกันความหวังที่จะสร้างความชอบธรรมให้แก่การยึดอำนาจครั้งนี้ด้วยเสียงประชาชนก็จะค้างเติ่งตามมาด้วย

หรือว่านี่จะเป็นบทพิสูจน์ความจริงที่ว่า ไม่ว่าใครก็ตามที่เข้ามาบริหารประเทศแล้วผลงานไม่เป็นที่ประจักษ์ ประชาชนก็จะเกิดความเบื่อหน่าย เมื่อมีอาการดังว่านี่เสียแล้ว ก็ไม่มีกะจิตกะใจที่จะไปทำอะไร ยิ่งในมุมของฝ่ายผู้กุมอำนาจรายการต่างๆ ที่ผลิตออกมานับตั้งแต่คืนความสุขให้คนในชาติของท่านผู้นำและเดินหน้าประเทศไทยช่วง 6 โมงเย็นทุกวันอาทิตย์ถึงพฤหัสบดี แง่เรตติ้งมีแต่สาละวันเตี้ยลง

ล่าสุด บิ๊กตู่อุตส่าห์ลงทุนโปรโมตด้วยตัวเอง (ทั้งที่รายงานของตัวเองก็ยังเรตติ้งต่ำ)กับรายการขันเป็นข่าว ของ “โฆษกไก่อู” สรรเสริญ แก้วกำเนิด ที่เริ่มออกอากาศทุกคืนวันอาทิตย์ เริ่มอาทิตย์ที่ผ่านมา ปรากฏว่าไม่รู้ขันกันอีท่าไหน รายการดังว่าเงียบสนิท หรือว่าจะไปโทษที่ออกอากาศเฉพาะช่อง 11 ด้วยเหตุนี้คนส่วนใหญ่เลยกลัวและภาวนากันไว้ หวังว่าจะไม่มาพ่วงเป็นทีวีพูลกับช่องอื่นๆ ด้วย

นี่ก็เป็นอีกหนึ่งความจริงที่ว่า ปฏิบัติการข่าวสารหรือไอโอทางการทหารนั้นมันใช้ไม่ได้แล้วในยุคสมัยนี้ ยิ่งเป็นรายการที่ห่างไกลกับเรื่องของประชาชน แม้ว่ารายการพยายามจะเข้าหาประชาชนแต่ทัศนคติและความคิดมันต่างกันสุดขั้ว คงเป็นเรื่องยากที่จะทำให้เกิดการยอมรับ ไม่ได้ปรามาสเพราะท่าทีของไก่อูหากจะได้คะแนนเสียงก็ให้ไปจัดรายการในหมู่มวลมหาประชาชนโน่น คงมีเสียงตอบรับล้นทะลักถูกอกถูกใจแน่

หันกลับไปดูกรณีจับกุม 4 นักศึกษาและ 1 นักข่าวด้วยข้อกล่าวหา “เชื่อว่าจะแจก” เอกสารเห็นแย้งร่างรัฐธรรมนูญมีชัย ยังยืนยันและสงสัยว่า การที่เอกสารซึ่งยังพิสูจน์ไม่ได้ว่าผิดกฎหมายหรือไม่อยู่ในครอบครองจะเป็นความผิดได้อย่างไร และเมื่อยังพิสูจน์ไม่ได้แล้วจะตีความว่าเชื่อว่าจะแจกให้เป็นความผิดได้อย่างนั้นหรือ

และถึงแม้จะมีการแจกจ่าย วิษณุ เครืองาม ก็ยืนยันว่าการแจกเอกสารเห็นแย้งร่างรัฐธรรมนูญทำได้ไม่ผิด แล้วเช่นนี้เจ้าหน้าที่ตำรวจใช้ดุลพินิจอะไรในการตั้งข้อหาและส่งคนกลุ่มดังกล่าวฟ้องต่อศาล กรณีนี้ สงกรานต์ ป้องบุญจันทร์ ทนายความที่เคลื่อนไหวเรื่องนิติธรรมด้านสิ่งแวดล้อม ได้ตั้งข้อสังเกตไว้อย่างน่าสนใจ

ข้อหาตามพระราชบัญญัติว่าด้วยการออกเสียงประชามติร่างรัฐธรรมนูญ 2559 มาตรา 61 วรรคสอง มีข้อเท็จจริงและเหตุผลหลายประการที่แสดงให้เห็นถึงความไม่สอดคล้องกับหลักกฎหมายและหลักวิชา จึงจำเป็นอย่างยิ่งที่บุคคลหรือหน่วยงานที่เกี่ยวข้องต้องเข้ามาทำการตรวจสอบว่า การดำเนินการของเจ้าหน้าที่ตำรวจเป็นการใช้อำนาจหน้าที่ตีความและบังคับใช้กฎหมายอย่างตรงไปตรงมา ตามหลักกฎหมายอาญาหรือไม่

หรือเป็นการปฏิบัติหน้าที่โดยมิชอบ อันเป็นการละเมิดสิทธิพื้นฐานของประชาชนอย่างร้ายแรง ซึ่งหากเป็นกรณีหลัง เจ้าหน้าที่ตำรวจที่เกี่ยวข้องต้องถูกสอบสวนและดำเนินคดีฐานเป็นเจ้าพนักงานปฏิบัติหน้าที่โดยมิชอบตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา 157 เพราะข้อเท็จจริงที่ได้จากบันทึกการจับกุมข้างต้น เมื่อนำมาปรับเข้ากับกฎหมายประชามติมาตรา 61 วรรคสอง ผลที่ได้คือ พฤติการณ์ของนักกิจกรรมและนักข่าว ไม่มีส่วนใดเลยที่สามารถตีความได้ตามข้อกล่าวหา

กล่าวหาว่าเป็นการเผยแพร่ข้อความ ภาพ เสียง ในสื่อหนังสือพิมพ์ วิทยุ โทรทัศน์ สื่ออิเล็กทรอนิกส์ หรือในช่องทางอื่นใด ที่ผิดไปจากข้อเท็จจริงหรือมีลักษณะรุนแรง ก้าวร้าว หยาบคาย ปลุกระดม หรือข่มขู่ โดยมุ่งหวังเพื่อให้ผู้มีสิทธิออกเสียงไม่ไปใช้สิทธิออกเสียง หรือออกเสียงอย่างใดอย่างหนึ่ง หรือไม่ออกเสียง ให้ถือว่าผู้นั้นกระทำการก่อความวุ่นวายเพื่อให้การออกเสียงไม่เป็นไปด้วยความเรียบร้อย

เพราะบันทึกการจับกุมไม่ได้แสดงให้เห็นถึงพฤติกรรมที่กล่าวมา การมีเอกสารต่างๆ ที่มีข้อความวิพากษ์ร่างรัฐธรรมนูญหรือไม่เห็นด้วยกับร่างรัฐธรรมนูญอยู่ภายในรถ ก็ไม่เป็นความผิดตามมาตรานี้แต่อย่างใด ทั้งหมดอยู่ที่ข้อเท็จจริงว่าใครกันแน่เป็นฝ่ายผิด แต่ที่แน่ๆ การจับนักข่าวที่ติดรถนักเคลื่อนไหวไปด้วยนั้น ไม่ใช่เรื่องปกติอย่างแน่นอน สมาคมวิชาชีพต้องเรียกร้องความเป็นธรรมตรงนี้ให้ แม้นักข่าวรายนั้นจะไม่ได้เป็นคนของสื่อกระแสหลักก็ตาม