พาราสาวะถี

อรชุน

นับจากวันนี้ไป กระแสธารของข่าวสารที่ว่าด้วยมิติทางการเมืองและความร้อนแรงต่างๆ คงจะลดโทนลงเข้าสู่โหมดแสดงความอาลัยและเตรียมหัวใจไทยทั้งชาติร่วมส่งพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช บรมนาถบพิตร เสด็จสู่สวรรคาลัย โดยรัฐบาลได้เตรียมการงานพระราชพิธีถวายพระเพลิงพระบรมศพคืบหน้าเกือบสมบูรณ์ร้อยเปอร์เซ็นต์

ตั้งแต่วานนี้มีการเปิดศูนย์อำนวยการร่วมที่กระทรวงกลาโหม มีเป้าหมายทำหน้าที่ในเรื่องของการรักษาความปลอดภัยให้ประชาชนทั่วประเทศได้เดินทางเข้าร่วมพระราชพิธีอย่างสะดวกสบายที่สุด โดยจะมีการเขียนป้ายบอกเส้นทางการจราจรอย่างชัดเจน ดูแลทุกเรื่องเป็นพิเศษ รวมถึงแจ้งเตือนให้ผู้ปฏิบัติหน้าที่เอาใจใส่ดูแลประชาชนให้ได้รับความปลอดภัย

โดยเฉพาะในวันพระราชพิธีถวายพระเพลิงพระบรมศพ เส้นทางระหว่างประชาชนใช้เดินกับเส้นทางรถยนต์วิ่งจะมีการแยกออกเป็นคนละเส้นทาง เพื่อป้องกันอุบัติเหตุไม่ให้เกิดความเสียหาย มีการใช้กำลังเจ้าหน้าที่ดูแลเพื่องานนี้กว่า 7 หมื่นคน และประเมินไว้ว่าประชาชนจะเข้ามาในวันพระราชพิธีถวายพระเพลิงพระบรมศพประมาณ 250,000 คน หากเกินจำนวนนี้จะจัดให้ประชาชนไปอยู่บริเวณพระเมรุมาศจำลองในพื้นที่รอบกรุงเทพมหานครที่ได้จัดเตรียมไว้

ในเรื่องดังกล่าว สรรเสริญ แก้วกำเนิด โฆษกรัฐบาลได้แถลงแล้วว่า ขอวิงวอนประชาชนให้ร่วมพิธีในพื้นที่ของตัวเอง เนื่องด้วยสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้จัดสร้างพระเมรุมาศจำลองทั่วประเทศ พร้อมจะมีถ่ายทอดสดตามเวลาจริง เพราะบริเวณพระราชพิธีในท้องสนามหลวง ประชาชนทั่วไปไม่ได้รับอนุญาตให้เข้า แต่กทม.จัดเตรียมจอขนาดใหญ่หลายร้อยจอ ให้ประชาชนรับชมพร้อมประสานเอกชนติดตั้งจอแอลอีดีขนาดใหญ่ให้เผยแพร่ภาพถ่ายทอดสดด้วย

ขณะที่คลื่นมหาชนแห่งความจงรักภักดียังคงหลั่งไหลกันเดินทางมาเพื่อเข้ากราบถวายบังคมพระบรมศพ โดยหลังจากที่สำนักพระราชวังเปิดให้ประชาชนเข้ากราบถวายบังคมพระบรมศพ บนพระที่นั่งดุสิตมหาปราสาทได้ตลอด 24 ชั่วโมง ตั้งแต่วันที่ 28 กันยายนที่ผ่านมาไปจนถึงเวลา 24.00 น. ของวันที่ 5 ตุลาคมนี้นั้น ปรากฏว่าประชาชนจากทั่วสารทิศต่างเดินทางมากันเพื่อแสดงความอาลัยเป็นครั้งสุดท้ายกันอย่างเนืองแน่นทุกวัน

อย่างไรก็ตาม ทางเจ้าหน้าที่ได้ขอความร่วมมือจากประชาชนที่จะเดินทางเข้ากราบถวายบังคมพระบรมศพให้เตรียมตัวให้พร้อมทั้งการแต่งกายและสภาพร่างกาย ซึ่งต้องเข้าใจว่าการที่ต้องรอก่อนจะได้เข้ากราบถวายบังคมพระบรมศพนั้น ต้องใช้เวลานานหลายชั่วโมง หากใครไม่มีความพร้อมของสภาพร่างกายอาจจะทำให้เกิดปัญหาได้ แต่ก็นั่นแหละเมื่อเป็นครั้งสุดท้ายที่ทุกคนจะได้แสดงความอาลัย ทุกคนจึงไปด้วยใจที่จงรักภักดี โดยไม่ย่อท้อ ตรงนี้เป็นที่รับรู้โดยทั่วกัน

มาดูมิติทางการเมืองว่าด้วยเรื่องของ ยิ่งลักษณ์ ชินวัตร ในส่วนคดีความเป็นเรื่องของตำรวจกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้องที่ต้องรับภาระการติดตามตัวอดีตนายกฯหญิงมารับโทษ แต่ที่หลายฝ่ายให้ความสนใจมากไปกว่านั้นในเวลานี้ก็คือ เจ้าตัวยังกบดานอยู่ที่ดูไบหรือเผ่นไปอังกฤษแล้ว เพราะสื่อต่างประเทศหลายสำนักต่างรายงานตรงกันว่าเวลานี้อดีตผู้นำหญิงจากไทยแลนด์พำนักอยู่ที่เมืองผู้ดีและกำลังรอผลของการยื่นขอลี้ภัย

ในส่วนของรัฐบาล พลเอกประวิตร วงษ์สุวรรณ บอกปัดไม่รู้ว่าตอนนี้ยิ่งลักษณ์อยู่ไหน แต่ยังยืนยันหากอยู่ดูไบที่นั่นได้ขอร้องและจะดูแลไม่ให้อดีตนายกฯหญิงเคลื่อนไหวทางการเมืองเด็ดขาด อย่างไรก็ตาม หากเงื่อนเวลาที่สื่อต่างประเทศรายงานว่ายิ่งลักษณ์บินไปอังกฤษตั้งแต่วันที่ 11 กันยายน ก็จะเป็นช่วงเวลาเดียวกันกับบิ๊กป้อมเดินทางไปอังกฤษพอดิบพอดี

ความจริงไม่มีความเกี่ยวข้องกัน แต่ประสาพวกต่อจิ๊กซอว์และหาเหตุให้รองนายกฯฝ่ายความมั่นคง คงหนีไม่พ้นที่จะถูกจับมาเชื่อมโยงกัน เช่นเดียวกับการกล่าวหาว่าบินไปพบ ทักษิณ ชินวัตร ที่ลอนดอน เรื่องพรรค์นี้ต้องทำใจ เพราะนี่คือการเมืองแม้ท่านจะปฏิเสธว่าตัวเองไม่ใช่นักการเมือง แต่การสวมหัวโขนในฐานะฝ่ายบริหารประเทศ ย่อมหลีกหนีไม่พ้นที่จะถูกจับผิด บางกรณีก็เป็นไปในลักษณะจับแพะชนแกะ

สำหรับโอกาสที่ยิ่งลักษณ์จะขอลี้ภัยได้สำเร็จ มองในมิติการเมืองก็อย่างที่ วรชัย เหมะ อดีตส.ส.ปากน้ำ พรรคเพื่อไทยว่า ประเทศในทวีปยุโรปหรือสหรัฐอเมริกา ทราบดีว่า เรื่องนี้เป็นการเมือง เพราะคดีความเป็นนโยบายทางการเมือง และกระบวนการฟ้องร้องก็ไม่ชอบมาพากล ดังนั้น จึงไม่มีเหตุผลใดที่จะปฏิเสธคำร้องขอของอดีตนายกฯของประเทศไทย

แต่หากมองแบบเป็นวิชาการก็ตามที่ วิโรจน์ อาลี วิเคราะห์ ขึ้นอยู่กับนโยบายของประเทศเหล่านั้น ที่ให้ความสำคัญกับสิทธิมนุษยชน เช่น เห็นว่าการเมืองในประเทศมีปัญหากระทบต่อประชาชน หรือมิติอื่นๆ ทั้ง ศาสนา ความเชื่อ ชาติพันธุ์ ซึ่งจะมีช่องทางให้ลี้ภัย เมื่อผู้ขอลี้ภัยมีหลักฐานแสดงว่าถูกดำเนินการด้วยกระบวนการที่ไม่ปกติ โดยเฉพาะปัญหาทางมิติการเมือง

กรณียิ่งลักษณ์ขึ้นอยู่กับดุลพินิจ ถ้าเห็นว่าเป็นผลพวงของการรัฐประหาร หรือตีความว่า บุญทรง เตริยาภิรมย์ อดีตรัฐมนตรีว่าการกระทรวงพาณิชย์เป็นคนทุจริต แต่ยิ่งลักษณ์ต้องร่วมรับผิด ก็อาจเป็นเงื่อนไขที่รัฐบาลประเทศที่ยิ่งลักษณ์อาศัยอยู่ไม่ส่งตัวให้กับทางการไทย เพราะเห็นว่าเป็นประเด็นการเมือง ขณะเดียวกันการพิจารณาว่าคดีจำนำข้าวเป็นคดีการเมืองหรือไม่ก็มี 2 มิติ

นั่นก็คือ หากยึดตามหลักกฎหมายที่ศาลพิพากษาว่าไม่เป็นประเด็นการเมือง หรือ มองว่าสิ่งที่เกิดขึ้นเป็นผลพวงการรัฐประหาร เพราะระหว่างการรัฐประหารมีการเปลี่ยนแปลงกฎหมาย โดยไม่ผ่านกระบวนการประชาธิปไตยอาจตีความว่าเป็นประเด็นการเมือง นอกจากนี้ อาจมีการนำกรณียิ่งลักษณ์เปรียบเทียบกับกรณีอื่น

แม้รัฐบาลจะอ้างว่า กรณียิ่งลักษณ์ต้องร่วมรับผิดชอบกับการกระทำของอดีตรัฐมนตรีที่ทุจริต แต่กลับมีกรณีอื่นที่นายกรัฐมนตรีไม่ต้องร่วมรับผิดชอบ หรือแม้แต่รัฐบาลคสช.ที่มีการเขียนกฎหมายนิรโทษกรรมตนเอง ประเด็นเหล่านี้อาจถูกนำไปตีความว่าคดีของยิ่งลักษณ์เป็นประเด็นการเมือง พิจารณาจากสารพัดเหตุผลเหล่านี้ เรื่องยิ่งลักษณ์จึงเป็นหนังชีวิตที่ต้องต่อสู้กันอีกหลายยกและยังไม่รู้ว่าตอนจบจะเป็นอย่างไร