TikTok กับความมั่นคง

พลวัตปี 2020 : สุภชัย ปกป้อง

เกิดอะไรขึ้นกับ TikTok แอปพลิเคชันสัญชาติจีน เมื่อรัฐบาลประเทศอินเดีย สั่งแบน TikTok โดยกระทรวงความมั่นคงแห่งแดนภารตะ อ้างว่า TikTok ขโมยและแอบถ่ายโอนข้อมูล ไปยังเซิร์ฟเวอร์ ที่ไม่น่าเชื่อถือนอกประเทศ จึงเป็นความเสี่ยงร้ายแรง ถึงขั้นที่อาจสั่นคลอนความมั่นคงของชาติ และถูกโยงถึงความสัมพันธ์อินเดีย-จีน ที่กำลังสั่นคลอน จากเหตุปะทะบริเวณแนวชายแดน ถือเป็นเหตุปะทะรุนแรงสุดรอบ 45 ปี ช่วงกลางเดือนมิ.ย.ที่ผ่านมา

ก่อนหน้านี้แอปพลิเคชัน TikTok ถูกหยิบยกมาเป็นประเด็นใหญ่ในสมาชิกวุฒิสภาสหรัฐฯ มีการเรียกร้องให้หน่วยข่าวกรองแห่งชาติสหรัฐฯ ตรวจสอบ TikTok ว่ามีความเสี่ยงเป็นภัยต่อความมั่นคงของชาติหรือไม่ .!?

จึงน่าสนใจว่าแอปพลิเคชัน TikTok คืออะไร.!? ทำไมอินเดียต้องเกรงกลัวถึงขึ้นต้อง “สั่งแบน” และทำไมระดับมหาอำนาจของโลกอย่างสหรัฐฯ จึงยำเกรง TikTok ได้ถึงขนาดนี้..!!

TikTok (หรือ “Douyin” ในประเทศจีน) เป็นแพลตฟอร์มโซเชียลมีเดีย สังกัดค่าย ByteDance เริ่มให้บริการเมื่อ 29 ก.ย. 59 ที่ผ่านมา มีจุดเด่นคือการสร้างและแชร์วิดีโอสั้น ๆ กับเพื่อนบนโลกออนไลน์ มีลูกเล่นทั้งภาพและเสียงให้ผู้ใช้ได้สนุกกับการแต่งวิดีโอตัวเอง ดังนั้นผู้ใช้ TikTok ส่วนมากจึงเน้นเข้ามาเพื่อรับชมความบันเทิงมากกว่าสาระ แม้มีวิดีโอของผู้ใช้บางกลุ่มที่ให้สาระเช่นเดียวกันก็ตาม

ปัจจุบัน TikTok มีผู้ใช้บริการรายวันเฉลี่ยประมาณ 500 ล้านคนทั่วโลกโดยได้รับการยอมรับอย่างมากในประเทศแถบเอเชีย เช่น กัมพูชา, ญี่ปุ่น, อินโดนีเซีย, มาเลเซีย, ไทย และเวียดนาม แค่ช่วงเวลาสั้น ๆ เพียง 3-4 ปี เทียบกับแอปพลิเคชัน Instagram ที่ต้องใช้เวลา 6 ปี เพื่อสร้างฐานผู้ใช้ระดับ 500 ล้านคน จึงชัดเจนว่า TikTok ได้รับความนิยมอย่างรวดเร็ว

โดยยอดการดาวน์โหลด TikTok นับเป็นหนึ่งในแอปพลิเคชันที่มียอดดาวน์โหลดสูงสุดช่วงปีที่ผ่านมา โดยมียอดดาวน์โหลดผ่าน App Store และ PlayStore มากถึง 1,500 ล้านครั้ง ทำให้ TikTok สามารถขึ้นเป็นแอปพลิเคชันอันดับหนึ่งของฝั่ง App Store ส่วนการดาวน์โหลดผ่าน Play Store เป็นรองเพียง Whatsapp และ Facebook

จากข้อมูลของ Oberlo ระบุว่า กว่า 41% ของผู้ใช้ TikTok เป็นวัยรุ่นอายุช่วง 16-24 ปี (Gen Z) ถือเป็นประชากรกลุ่มใหญ่ที่สุดบนแพลตฟอร์ม ปัจจุบัน TikTok เปิดให้บริการใน 155 ประเทศ รองรับถึง 75 ภาษาทั่วโลก โดย 3 ประเทศ ที่มีผู้ใช้แอปพลิเคชัน TikTok สูงสุดคืออินเดีย, จีน และสหรัฐฯ โดยปริมาณผู้ใช้ในประเทศอินเดีย เกือบเทียบได้กับ 1 ใน 3 ของผู้ใช้ TikTok ทั่วโลกเลยทีเดียว

นั่นจึงเป็นการยืนยันได้ว่า TikTok เป็นแพลตฟอร์มที่เติบโตอย่างรวดเร็ว และเป็นแหล่งรวมวัยรุ่น Gen Z จำนวนมากจากทั่วทุกมุมโลก ในเชิงการตลาดแล้ว นี่เป็นอีกช่องหนึ่งในการเข้าถึงกลุ่มคนรุ่นใหม่

ทว่าในเชิงการเมือง..นี่คือแหล่งรวมศูนย์และฐานข้อมูลชั้นยอดของคนรุ่นใหม่..ที่หลายฝ่ายสะพรึงกลัวว่าประเทศต้นสังกัดอย่างจีน จะนำไปใช้ประโยชน์ทางการเมือง จนนำไปสู่ความเสี่ยงต่อ “ความมั่นคง” ไปในที่สุด

การสั่งแบน TikTok ของรัฐบาลอินเดีย และความหวาดระแวงของสหรัฐฯ 2 ใน 3 ประเทศ ที่มีการใช้แอปพลิเคชันนี้มากสุดของโลก จึงบ่งบอกถึงอิทธิพลของ TikTok ที่มีต่อโลกโซเชียลมีเดียและการเมืองโลกได้อย่างชัดเจน

ว่าแต่คุณมีแอปพลิเคชัน TikTok กันแล้วหรือยัง..!??