พาราสาวะถี

อรชุน

ฟังถ้อยแถลงของผู้นำเผด็จการสืบทอดอำนาจหลังการประชุมศบค.เมื่อวานนี้ เห็นได้ชัดเจนว่านี่คือลีลาของนักการเมืองเต็มตัว ไม่ต้องถามหาความรับผิดชอบใด ๆ เพราะการบอกว่าโควิดรอบใหม่ต้องช่วยกันสร้างความเข้าใจนี่คือรวมใจไทยสร้างชาติ ถ้าบอกเพียงรัฐบาลได้ผลไม่ได้ผล ทำดีไม่ดี ต้องไปดูว่าร่วมมือกันหรือไม่ ตนไม่โทษคนไทยไม่โทษใคร หากใครได้รับผลกระทบรัฐบาลต้องดูแลคน 70 ล้านคน แต่จะทำให้ถูกใจทั้งหมดคงไม่ได้ ซึ่งโซเชียลใครจะด่าจะว่าตนไม่โกรธ แต่ขอให้ทุกคนช่วยกันทำให้ปลอดภัย

ยังคงโยนเป็นเรื่องของประชาชนอยู่ดี ที่บอกว่าต้องไปดูว่าร่วมมือกันหรือไม่ แล้วที่นำไปเที่ยวโพนทะนาก่อนหน้านี้ว่าประเทศไทยคุมโควิดอยู่ ก็ไม่ใช่เพราะความร่วมมือของประชาชนทั้งประเทศหรอกหรือ ยอมรับเสียแต่โดยดีว่า รัฐบาลไร้วิสัยทัศน์มองสภาพปัญหาไม่ทะลุปรุโปร่ง จะรอฟังแต่คำแนะนำทางการแพทย์และสาธารณสุขเพียงอย่างเดียวไม่ได้ ลำพังงานเฉพาะหน้าที่ต่อสู้กับสถานการณ์ทั้งการคัดกรอง ป้องกันและรักษาก็หนักหนาสาหัสอยู่แล้ว

ดังนั้น กรณีการแพร่ระบาดระลอกสองที่หนักหน่วงก็ครั้งก่อน อันมีต้นตอมาจากแรงงานต่างด้าวผิดกฎหมายนั้น ไม่ต้องไปโยนให้ว่าเป็นความผิดของพวกคนเห็นแก่ตัวไม่กี่ราย และไม่ต้องมาถามว่าประชาชนให้ความร่วมมือหรือไม่ ก็บอกไปแล้วว่ามีข้อเสนอของฝ่ายที่เห็นต่างหลายรายที่เขาไปสัมผัสพื้นที่ของจังหวัดสมุทรสาครตั้งแต่การเกิดระบาดของโควิด-19 หมาด ๆ โดยเห็นว่าภาครัฐควรมีมาตรการควบคุม ดูแลจุดนี้อย่างเป็นพิเศษ แต่ก็ไม่มีอะไรเกิดขึ้น

จนกระทั่งเกิดปัญหา จึงมาตั้งหน้าตั้งตา จะไปหาพวกเหลือบที่หากินบนความเดือดร้อนของคนทั้งชาติ นั่นก็เป็นการแก้ปัญหาที่ปลายเหตุ และความจริงก็ควรที่จะเป็นคนที่เป็นผู้นำเสียด้วยซ้ำที่ต้องแสดงความรับผิดชอบก่อน แต่ประเภทหน้าทนอยู่สืบทอดอำนาจจึงไม่ต้องไปหวังสิ่งนี้ เมื่อไม่มีสปิริตก็ไม่สมควรจะมาถามหาความรับผิดชอบหรือเรียกร้องความร่วมมือจากประชาชนให้เสียความรู้สึก ยิ่งบุคลากรทางด้านการแพทย์เชื่อว่าจำนวนไม่น้อยที่น้ำท่วมปากพูดอะไรมากไม่ได้เพราะรู้กันดีว่าปัญหาเกิดเพราะอะไร

ก็ต้องถูไถลุ้นกันไปอย่างนี้ เมื่อไม่มีการล็อกดาวน์ทั้งประเทศ ก็ถือเป็นภาระหลักและหน้าที่อันหนักหน่วงของคนที่เป็นผู้ว่าราชการจังหวัด เพราะเดิมทีมีข่าวก่อนการประชุมศบค.ว่าจะมีการแบ่งโซนพื้นที่เป็นสีต่าง ๆ แต่สุดท้ายที่ประชุมไม่ขอใช้คำว่าสี และไม่มีการพูดถึงการล็อกดาวน์ในประเทศ แต่พูดถึงการเตรียมพร้อม จึงมีการแบ่งพื้นที่ตามสถานการณ์ 4 พื้นที่ โดยมีผู้ว่าราชการจังหวัดในฐานะประธานคณะกรรมการโรคติดต่อจังหวัด จะเป็นผู้กำหนดพื้นที่ของตนว่าอยู่ในกลุ่มใด แต่ที่เน้นย้ำคือ ห้ามเคลื่อนย้ายแรงงานต่างด้าวเด็ดขาด

สำหรับพื้นที่ที่ถูกแบ่งนั้น จะแยกออกเป็น “พื้นที่ควบคุมสูงสุด” คือพบผู้ติดเชื้อมากกว่า 1 พื้นที่ย่อย มีมาตรการในการตรวจหาผู้ติดเชื้อให้ได้มากที่สุด จะต้องใช้แอปพลิเคชันหมอชนะ และไทยชนะ พร้อมจะต้องกำหนดเวลาเปิด-ปิดสถานประกอบการที่มีความจำเป็น สถานศึกษาสอนแบบออนไลน์ งดกิจกรรมที่รวมคนจำนวนมาก เน้นการทำงานที่บ้านหรือเวิร์กฟรอมโฮม สถานประกอบการเปิดทำการได้เพื่อเศรษฐกิจแต่ต้องป้องกันโรค ภาคการประมงสามารถดำเนินการได้แต่ต้องตรวจหาเชื้อก่อนออกเรือ

ส่วนพื้นที่ต่อมาคือ “พื้นที่ควบคุม” ซึ่งจะเป็นจังหวัดที่มีพื้นที่ติดกับพื้นที่ควบคุมสูงสุดหรือพบผู้ติดเชื้อมากกว่า 10 ราย และมีแนวโน้มจะเพิ่มขึ้น เช่น จังหวัดโดยรอบของจังหวัดสมุทรสาคร ได้แก่ สมุทรสงคราม กทม. นนทบุรี จะต้องตรวจหาเชื้อ และใช้มาตรการเดียวกับพื้นที่ที่มีการควบคุมสูงสุด เลี่ยงการจัดกิจกรรม เฝ้าระวังการลักลอบจากพื้นที่อื่น

ส่วนอีกสองพื้นที่นั้นคือ “พื้นที่เฝ้าระวังสูง” เป็นจังหวัดรอบนอก เช่น ผู้เข้าไปซื้อของในตลาดกลางกุ้ง โดยจะมีมาตรการที่น้อยลงมาอีก จะใช้มาตรการตรวจหาเชื้อเชิงรุก และ “พื้นที่เฝ้าระวัง” เป็นพื้นที่ซึ่งยังไม่พบผู้ติดเชื้อและไม่มีสิ่งบอกเหตุว่าจะพบผู้ติดเชื้อ จะต้องมีการค้นหาผู้ป่วยเชิงรุกเช่นกัน สิ่งสำคัญหลังจากที่ได้มีการประกาศพื้นที่ลักษณะนี้ไปแล้ว เรื่องของข้อมูลข่าวสารที่จะปรากฏต่อสาธารณะนั้น เป็นเรื่องที่ต้องสื่อสารกันให้ชัดว่าฟังจากจังหวัดเพียงอย่างเดียวหรือต้องรอศบค.เป็นผู้แถลงเท่านั้น

อย่างไรก็ตาม คำถามที่สำคัญคือการจัดกิจกรรมปีใหม่ได้มีการวางมาตรการที่ต่างกันใน 4 พื้นที่ โดยพื้นที่ควบคุมสูงสุด งดการจัดกิจกรรมทุกอย่างแต่สามารถจัดออนไลน์ได้ พื้นที่ควบคุมงดจัดกิจกรรมในที่สาธารณะ ให้จัดกิจกรรมเฉพาะผู้มีความคุ้นเคยกัน โดยลดขนาดของงาน พื้นที่เฝ้าระวังสูงสามารถจัดกิจกรรมได้ แต่ต้องลดขนาดและความหนาแน่นของผู้เข้าร่วมกิจกรรม ไม่ให้เกิดความคับคั่ง เช่น ปีใหม่ วันเด็ก แต่ต้องดูสถานการณ์ในเวลานั้น ๆ และพื้นที่เฝ้าระวัง ให้ทำลักษณะเดียวกันกับพื้นที่เฝ้าระวังสูง

ถือว่ามีความชัดเจนขึ้นมาระดับหนึ่ง แต่ยังไม่ถือว่าจบแบบบริบูรณ์ เพราะต้องมีการประเมินสถานการณ์กันอยู่ตลอดเวลา หากแนวโน้มการพบผู้ติดเชื้อโดยเฉพาะในพื้นที่ควบคุมสูงสุดลดจำนวนลง นั่นก็ถือว่าเป็นสัญญาณที่ดี แต่อีก 3 พื้นที่ก็ใช่ว่าจะสบายใจตามไปด้วย อย่าลืมเป็นอันขาดว่าการระบาดรอบนี้ต่างจากกรณีสนามมวยและสถานบันเทิง เพราะการใช้ชีวิตของคนเหล่านั้นถูกตีวงจำกัด แต่กรณีตลาดกลางกุ้งสมุทรสาครนั้น มีการกระจายตัวกันไปทั่วสารทิศทั้งพ่อค้าแม่ขาย คนที่ไปซื้อของขาจรและแรงงานที่แตกตื่นรวมไปถึงแรงงานที่ถูกเฉดหัวทิ้ง

นั่นหมายความว่า มีโอกาสที่จะเจอผู้ติดเชื้อขยายไปเป็นวงกว้าง หากลองไปแกะรอยของผู้ติดเชื้อที่พบจากการสอบสวนโรค จะเห็นได้ว่า 1 คนนั้นใช้ชีวิตหรือเดินทางไปตามสถานที่ต่าง ๆ จำนวนมาก เช่นเดียวกับพวกพ่อค้าแม่ค้าเร่ และรถพุ่มพวงที่ตระเวนขับขายของไปทั่ว คงได้แต่ภาวนาว่าจากมาตรการที่ผ่านมา ทั้งผู้ที่ติดเชื้อและคนที่ใกล้ชิดจะปฏิบัติตามอย่างเคร่งครัด ซึ่งจะช่วยลดโอกาสความเสี่ยงในการรับและแพร่เชื้อได้มากโข ส่วนใครที่หวังจะได้สนุกสุดเหวี่ยงช่วงปลายปีและที่คิดว่าจะมีรายได้เป็นกอบเป็นกำจากการท่องเที่ยวรอบนี้ ต้องขอแสดงความเสียใจอย่างสุดซึ้งส่วนจะโทษใครก็แล้วแต่จะคิดกันเอาเอง