พักเหนื่อย หรือ แลกการ์ด

พลวัตปี 2021 : วิษณุ โชลิตกุล

ราคาหุ้น PTT แน่นิ่งอยู่แถว ๆ 40-40.25 บาท เราได้ยินนักวิเคราะห์บอกว่าราคายังคงแลกการ์ด คำถามตามมาคือ ควรซื้อ หรือควรขายทิ้ง

นักลงทุนอาจได้ยินบ่อยกับคำนี้ เพราะนักวิเคราะห์ไทยจำนวนมากเอามาใช้ไม่ครบถ้วนความหมาย จนคนเข้าใจไปทั่วด้านเดียวแล้วว่า มักจะเป็นหุ้นดี แต่หุ้นที่ “ราคา” ขึ้นช้า หมายถึงตอบสนองตลาดช้า พูดง่าย ๆ ว่าราคายังไม่ตอบสนองผลประกอบการพอควร เมื่อเทียบกับชาวบ้าน ว่างั้นเถอะ เลยชวนว่าเป็นหุ้นที่ควรซื้อ เพราะต่อไปราคามันจะขึ้น  ซื้อไปไร้ความเสี่ยง

เพียงแต่ความหมายของนักวิเคราะห์กับความหมายตามตำราที่แท้จริงต่างกัน

ฝรั่งอธิบายว่า หุ้นที่แลกการ์ด คือหุ้นหรือหลักทรัพย์ที่มีประสิทธิภาพต่ำกว่า เมื่อเทียบกับเกณฑ์มาตรฐานหรือเทียบเท่า มีผลตอบแทนต่ำกว่าค่าเฉลี่ยเมื่อเทียบกับตลาด

คำนี้ นอกจากหมายถึงราคาหุ้นแล้ว ยังมีความหมายเลยไปถึง บริษัท หรือบุคคลที่มีผลการดำเนินงานต่ำกว่าปกติ มักใช้เพื่ออธิบายในเชิงลบ ที่นักลงทุนต้องการหลีกเลี่ยง เพราะอาจจะได้รับอัตราผลตอบแทนน้อยกว่าที่ต้องการ

ในบางกรณี มักจะมีคำชี้แนะเพิ่มเติมว่าหากพอร์ตการลงทุนของนักลงทุนมีหุ้นที่ราคาแลกการ์ด ควรจะถูกขายออกไปก่อน การถือหุ้นที่ให้ผลตอบแทนต่ำทำให้มีค่าเสียโอกาสสูงขึ้น เว้นแต่จะมีเหตุผลที่ชัดเจนที่จะเชื่อว่าตัวเร่งปฏิกิริยาจะยกระดับราคาหุ้นเอาไว้ให้สูงขึ้น

ตัวอย่างที่ชัดเจนคือ ราคาหุ้นของ INTEL และ IBM ที่มักจะถูกถือว่าเป็นหุ้นที่ควรเลี่ยงเมื่อเทียบกับ IMD, MICROSOFT, GOOGLE  เพราะเหตุผลว่าหุ้นมีลักษณะสำคัญหรือ คุณสมบัติบางประการที่ไม่เกี่ยวข้องกับผลประกอบการโดยตรง ได้แก่ :

• ราคาหุ้นต่ำ – หุ้น laggard จำนวนมากมักจะมีราคาหุ้นต่ำ นั่นเป็นเพราะในกรณีส่วนใหญ่ราคาหุ้นของพวกเขาลดลง
• อัตราส่วน PE ต่ำ – บริษัทต่าง ๆ มีอัตราส่วนราคาต่อกำไรราคาต่อการขายและราคาต่อกระแสเงินสดที่ต่ำกว่า นั่นเป็นเพราะนักลงทุนไม่พร้อมที่จะจ่ายเบี้ยประกันภัยสำหรับหุ้นของตน
• Underperform – ในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา หุ้นที่ล้าหลังมีผลการดำเนินงานต่ำกว่า บริษัทที่มีผลการดำเนินงานที่ดีกว่า
• บริษัทเหล่านี้มีแนวโน้มที่จะมีราคาผันผวนน้อยกว่าคู่แข่งที่มีผลการดำเนินงานดีกว่า

ความรู้พวกนี้ ด้านหนึ่งเป็นการบ้านให้นักลงทุนใช้วิจารณญาณส่วนตัวเข้าใจได้ว่า เวลาที่นักวิเคราะห์พูดถึงหุ้นที่ราคาแลกการ์ดนั้น มีความหมายว่าอย่างไร

ในกรณีของราคาหุ้น PTT นั้น ไม่ว่าจะพิจารณาจากคุณสมบัติใด ๆ ดูจะไม่เข้าข่ายหุ้น “ราคาแลกการ์ด” แต่อย่างใด เพราะที่ผ่านมามีปริมาณซื้อขายที่คึกคักมาตลอด โดยเฉพาะหลังจากแตกพาร์ เหลือแค่ 1 บาท เท่านั้น เพียงแต่ยามนี้ที่ราคาค่อนข้างสงบนิ่ง แม้ว่าผลประกอบการไตรมาสแรกจะดีเยี่ยม อาจจะเพราะรายใหญ่บางราย “เหยียบ” ไม่ให้ราคาวิ่งขึ้นไปเพราะยังซื้อไม่ได้ปริมาณที่ต้องการ….ซึ่งเป็นสิ่งที่เป็นไปได้

ปรากฏการณ์ของราคาหุ้น PTT จึงเป็นการเตือนสติในเรื่องคุณภาพนักวิเคราะห์ มากกว่า