ล้มเหลวยังโกง ?

ศบค.คาดการณ์ ถ้ายังล็อกดาวน์ 20% เช่นปัจจุบัน ปลายสิงหาถึงต้นกันยา จะติดเชื้อเพิ่มวันละ 45,000 ตายวันละ 500 แต่ถ้าล็อก 25% และเร่งฉีดวัคซีน จะติดเชื้อวันละ 20,000 ตายต่ำกว่า 200

พูดไปก็เท่านั้น เพราะไม่มีทางล็อกเพิ่มได้ ล็อกไปก็เท่านั้น เพราะเชื้อกระจายลงชุมชนครอบครัว ล็อกคนอยู่บ้านก็แพร่เชื้อให้กัน

เลิกคิดเรื่องล็อกดาวน์เถอะ เรื่องสำคัญวันนี้คือ หนึ่ง ระดมฉีดวัคซีน สอง เร่งตรวจเชื้อ สาม แยกคนติดเชื้อเข้าระบบ Home Isolation, Community Isolation ดูแลให้ทั่วถึง จ่ายยาให้ทัน

แต่ข้อแรก วัคซีนมีไม่พอ Sinovac  Sinopharm 2 เข็มเอาไม่อยู่ AstraZeneca ส่งให้ได้แค่เดือนละ 5 ล้านโดส มีผู้เรียกร้องให้ใช้ พ.ร.บ.ความมั่นคงวัคซีนจำกัดการส่งออก แต่ก็มีคนค้านว่าจะเสียหายใหญ่โตทั้งถูกฟ้องและประเทศเพื่อนบ้านโกรธ

ข้อสอง ดันทุรังต้องใช้ผลตรวจ RT-PCR จึงนับเข้าระบบ แม้ตอนหลังแก้ไขให้รับผลตรวจ ATK เข้าระบบ HI ทันที แต่ข้อสาม การดูแลรองรับก็ยังไม่ทั่วถึง ไม่ทันการณ์ มีปัญหาการส่งต่อ การจ่ายยา ฯลฯ บางพื้นที่ก็ไม่ยอมใช้หลักเกณฑ์เดียวกัน เช่นอดีตผู้จัดการ สสส.โวย CI ยืนยันต้องตรวจ RT-PCR และไม่รับแรงงานต่างด้าว ทั้งที่ สธ.ยืนยันว่ารับ แต่จังหวัดไม่ให้รับ

คนตายคาบ้านจำนวนมากเพราะเหตุนี้ คนที่สงสัยว่าตัวเองติด ไปซื้อชุด ATK มาตรวจ ผลเป็นบวก กว่าจะขอเข้าระบบได้ บางคนมีเงินยอมเสียค่าตรวจ RT-PCR เอง ก็หาที่ดูแลไม่ได้ หายาไม่ได้

นึกภาพเปรียบเทียบ แพทย์ชนบทลุยตรวจเชื้อชุมชน กทม. พบติดเชื้อ 11% เห็นท่าไม่ดี จ่ายยาฟาวิพิราเวียร์ทันที เพราะถ้าไม่ได้ยาอาการจะทรุดใน 3-4 วัน แต่รอตามระบบ กว่าจะได้ยา (ก่อนหน้านี้ หมอตาม รพ. ต้องเซ็นใบเบิกเป็นตั้ง)

ทั้งหมดนี้ไม่ใช่ล็อกดาวน์ไม่ได้ผล ประชาชนไม่เชื่อฟัง แต่เป็นความล้มเหลวในการบริหารจัดการของรัฐบาลและผู้นำ

บางหน่วยงานทำงานหนัก แพทย์พยาบาลด่านหน้า รพ.มหาวิทยาลัย รพ.สาธารณสุข สปสช. แพทย์ชนบท ประชาชนอาสา แต่หน่วยอื่นแทบไม่ช่วยเลย แถมยังมีข่าว “แย่งไฟเซอร์” อยู่เป็นระยะ ถามว่าประชาชนเชื่อไหม เชื่อสิ เพราะนี่คือสังคมไทย เหลื่อมล้ำ เส้นสาย มีอภิสิทธิ์ชน โดยเฉพาะระบบราชการ คนทำงานถูกทอดทิ้ง คนสอพลอได้ดี

ล่าสุดยังมีเรื่องอื้อฉาวจัดซื้อชุดตรวจ ATK ซึ่งแพทย์ชนบทฉะองค์การเภสัชกรรม สปสช.สั่งซื้อ 8.5 ล้านชุด ชุดละ 120 บาท อภ.เก่งจัง เปิดประมูลได้ชุดละ 70 บาท

ถูกกว่าไม่ดีหรือ สปสช.ต้องการชุดตรวจ Standard Q ของเกาหลีใต้ ซึ่งองค์การอนามัยโลกรับรอง แพทย์ชนบทใช้ตรวจ 145,000 ชุด พบผู้ติดเชื้อ 16,000 กว่าคน เมื่อส่งตรวจซ้ำพบผลลวงไม่ถึง 1% แต่ชุดตรวจ Lepu ของจีนที่ชนะประมูล อภ. ผลวิจัยในปากีสถานผิดพลาด 48% แถมยังโดน FDA ของสหรัฐฯ ตีกลับ 8.6 ล้านชิ้น โดน อย.ฟิลิปปินส์ เรียกคืน

ในมุมหนึ่งเหมือนเถียงกันเรื่องกฎระเบียบ อภ.อ้างว่าจัดซื้อวิธีพิเศษอย่างที่ สปสช.ต้องการไม่ได้ แต่เมื่อเป็นเครื่องมือแพทย์ที่ต้องใช้คุณภาพควบคุมโรคระบาด ทำไมเฉพาะเจาะจงไม่ได้

ชาวบ้านยิ่งสงสัยเมื่อพบว่า ประธานบริษัทตัวแทนจำหน่ายชุดตรวจ Lepu เป็นเพื่อนเรียน วปอ.กับอนุทิน ชาญวีรกูล วปอ.61 เพิ่งมอบชุดตรวจ 6,461 ชุดให้ รมว.สาธารณสุขก่อน อภ.เปิดซองวันเดียว

บริษัทเจ้าของชุดตรวจมีรายได้ย้อนหลัง 3 ปีไม่ถึง 7 พัน แต่ให้บริษัทมหาชนเป็นตัวแทนจำหน่าย

ทั้งหมดนี้แม้เกี่ยวโยงไม่ได้ว่าทุจริต แต่สังคมก็เคลือบแคลง การจัดซื้อต้องชะลอไป ยิ่งส่งผลร้ายต่อการควบคุมโรค

รัฐล้มเหลวบริหารจัดการ ยังทำให้ประชาชนไม่ไว้วางใจ ว่าจะโกงกันหรือไม่ “ทองแท้ไม่กลัวไฟ” แล้วทำไมอยากออก พ.ร.ก.นิรโทษกรรม

ทำแบบนี้จะห้ามคนโกรธห้ามคนไล่ได้อย่างไร