ตลาดหุ้นกับคุณตลาด

ในภาวะที่ตลาดหุ้นไทยในสภาพ “อยู่ในชั้นใต้ดิน” การเอ่ยถึงเรื่องของคุณตลาดจึงมีความจำเป็นขณะที่ดัชนีตลาดยังคงมีแนวต้านจิตวิทยาที่ 1,500 จุดต่อไป เสมือนหนึ่งมีอาถรรพ์หมายเลข 666 การทบทวนความสัมพันธ์กับเพื่อนรักพาจน (หรือพารวย?) ที่ชื่อ คุณตลาด ตามที่ เบนจามิน แกรห์ม ปรมาจารย์ของนักลงทุนเน้นคุณค่า ตั้งข้อสมมติว่า หากนักลงทุนมีเพื่อนรักร่วมชะตากรรมชื่อ คุณตลาด จะต้องเผชิญสถานการณ์ดังต่อไปนี้

การอ่านไว้เตือนสติปีละครั้ง คงไม่ล้าสมัยหรือพ้นยุค

เพื่อนรักคนนี้ มีชื่อว่า คุณตลาด ซึ่งเข้ามาสร้างความสนิทสนมกับนักลงทุนในทุก ๆ เช้าอย่างคุ้นเคย แล้วก็บอกว่าราคาหุ้นที่ซื้อขายกันในตลาดเมื่อวานนี้ในตัวที่เขาสนใจเป็นอย่างไร ราคาเปิด ราคาปิด และความเคลื่อนไหวระหว่างวันเป็นอย่างไร

จากนั้นเขาก็จะสาธยายออกมาว่า เส้นสัญญาณทางเทคนิคบอกเอาไว้ว่าอย่างไร และเบื้องหลังเหตุในการเปลี่ยนแปลงราคาเกิดจากปัจจัยอะไรบ้าง

แล้วคุณตลาดจะบอกอีกว่า เขามีเคล็ดลับอะไรที่ทำให้สามารถหากำไรจากราคาหุ้นที่เขาซื้อขายได้ จากนั้นเขาก็จะแนะนำหุ้นเด็ดสำหรับเปิดตลาดเช้าวันนี้ให้ โดยบอกว่ามีทีเด็ดอะไรบ้าง

ข้อมูลของคุณตลาดนั้น เขาบอกเอาไว้เลยว่า ไม่ต้องใส่ใจเลยว่ามันจะสัมพันธ์กับคุณค่าหรือตัวเลขทางบัญชีหรือผลประกอบการใด ๆ ของบริษัทที่เป็นเจ้าของหุ้นในตลาด เพราะราคามีความเคลื่อนไหวอย่างเป็นอิสระในระยะสั้น ๆ ตามกลไกของตลาดคือแรงขายกับแรงซื้อ

เขาย้ำว่า อารมณ์อยากซื้อหรือขาย มันเป็นอารมณ์ที่แก้ไขได้ยาก นักลงทุนที่ไหนก็มีกันในตัว แต่หากสังเกต จะพบได้ไม่ยากในหลาย ๆ ครั้งว่า คำชี้แนะ ความรู้สึก และอารมณ์ของคุณตลาดนั้น เกิดจากจินตนาการของเขาเองมากกว่าจากข้อเท็จจริง 

ตัวอย่างเช่น เวลาที่เขารู้สึกอิ่มเอิบ เขาจะมองเห็นข้อดีเต็มไปหมด เวลาที่เขาตื่นเต้นคึกคัก เขาจะรีบร้อนซื้อขายมือเป็นระวิง ราวกับว่าจะถูกคนอื่นแย่งซื้อขายหรือชักผลประโยชน์จากเขามากเกินไป แต่ยามใดที่เขารู้สึกเศร้าหมอง เขาจะมองเห็นแต่เรื่องเศร้าสลดรอบด้าน แล้วก็จะสั่งขายอย่างเดียว

แม้นิสัยอย่างที่กล่าวมาข้างต้นจะน่าเบื่ออยู่บ้าง แต่คุณตลาดก็มีข้อดีคือ เขาไม่ใส่ใจกับอารมณ์แปรปรวนของคนอื่น ๆ 

ช่วงเวลาที่มีคนไม่เห็นด้วยกับข้อเสนอของเขา หรือ ไม่มีใครใส่ใจกับคำแนะนำให้ซื้อให้ขายของเขา เขาก็จะหายหน้าไปพักหนึ่ง แต่วันรุ่งขึ้น เขาก็จะกลับมาทักทายคน ๆ นั้นอีก เหมือนไม่มีอะไรเกิดขึ้น

เป้าหมายของคุณตลาดก็คือ ให้เพื่อน ๆ ของเขาซื้อและขายบ่อยที่สุดเท่าที่จะทำได้ เพราะเขาถือว่า ยิ่งซื้อขายมากเท่าใด จะเป็นผลดีกับทุกฝ่าย

แต่ก็นั่นแหละ เขาไม่เคยบอกกับใคร ๆ เลยว่า ซินเดอเรลล่าในงานเลี้ยงที่พระราชวังของเจ้าชายรูปงามนั้น หลังเที่ยงคืนไปแล้วจะกลายเป็นสาวใช้ และรถเทียมม้าโก้หรูที่โดยสารมา จะกลายเป็นแค่ฟักทองในสวน กับ หนูโสโครกในท่อระบายน้ำ

เขาบอกว่า หน้าที่ของเขาคือ ให้บริการข้อมูลกับเพื่อน ๆ ไม่มีหน้าที่ในการชี้นำเพื่อน ๆ ให้ไปตามที่เขาต้องการ เพราะเขาเป็นคนใจกว้าง จิตสงบนิ่ง และเป็นประชาธิปไตยเสมอ

เขาบอกเสมอว่า กระเป๋าเงินสำคัญกว่าก้อนไขมันที่อยู่ในสมองเสมอเพราะมันทำประโยชน์ให้ได้มากกว่า เนื่องจากจับต้องได้ ไม่ใช่สิ่งเลื่อนลอย

ที่สำคัญ เพื่อน ๆ อยากจะต่อว่าหรือด่าทอ หรือขัดคอเขาใด ๆ ก็ย่อมได้ทั้งนั้น เพราะเขาเป็นคนด้านชาที่ไม่เคยถือโกรธใครเลย

สิ่งที่คุณตลาดมักเตือนเพื่อน ๆ ก็มีอยู่เพียงแค่ว่า อย่ายอมตกอยู่ใต้อิทธิพลของเขา หรืออ้างว่าซื้อขายเพราะเขาชี้นำก็แล้วกัน เพราะเขาไม่มีหน้าที่แบกภาระความรับผิดชอบใด ๆ คำแนะนำที่เขาสรรหามาป้อน ก็เป็นแค่การให้ข้อมูลที่เป็นกลางด้วยสุจริตใจเท่านั้นเอง เพื่อให้เพื่อน ๆ รู้ว่ากติกาของเกมที่กำลังกระทำกันอยู่นั้น มันมีอะไรบ้าง

คุณตลาดจะพร่ำย้ำเสมอด้วยถ้อยคำของนักการพนันโป๊กเกอร์ว่า “หากคุณนั่งลงที่โต๊ะนานเกินครึ่งชั่วโมง แล้วยังไม่รู้ว่าคนในวงมีใครเป็นหมูตู้บ้าง ขอให้จำไว้เสมอว่า คุณนั่นแหละคือหมูตู้เสียเอง”

ในภาวะเปราะบางยามนี้ นักลงทุนระดับแมงเม่า สามารถรับมือกับเพื่อนคนนี้ได้อย่างช่ำชอง เมื่อนั้น คืออิสรภาพทางการลงทุนที่แท้จริง

เว้นแต่ว่าคุณ อยากจะเป็นหมูตู้อย่างเต็มใจ…ก็เป็นอีกเรื่อง