สารพันชาวหุ้น • Page 1366 of 1659 • ข่าวหุ้นธุรกิจออนไลน์

วิษณุ โชลิตกุล ความล้มเหลวของคณะทำงานหาตัวเลขโควตาลดการผลิตและส่งออกน้ำมันของโอเปกและนอกโอเปกที่เวียนนา ใช้เวลา 18 ชั่วโมงเศษในการประชุมโดยไม่สามารถหาข้อตกลงอะไรได้เลย อธิบายด้วยทฤษฎีเกมเรื่องการต่อรองในลักษณ์ "ทางสองแพร่งของผู้ต้องหา" (prisoners' dilemma) การเลื่อนเจรจาออกไปเพราะยังไม่สามารถหาข้อต่อรองได้ ต้องรอผลการหารือระดับรัฐมนตรีในปลายเดือนพฤศจิกายนต่อไปว่า จะมีผลรูปธรรมแค่ไหน แม้จะมีคณะทำงานในที่ประชุมบางคนจะออกมาให้ข่าวกลบเกลื่อนว่า "บรรลุความสำเร็จขั้นต้นไปได้แล้ว" ซึ่งไม่มีความหมายอะไรเลย เพราะอิหร่านและอิรักยังตีรวนการประชุมต่อไป อิหร่านและอิรัก ยังคงยื่นข้อเสนอที่เข้าข้างตัวเองแบบสีข้างเข้าถูว่า ต้องการให้ทั้งสองชาติตัดทั้งสองประเทศออกจากโปรแกรมการลดการผลิตลง เพราะต้องการเพิ่มการผลิตออกไป ก็ไม่ใช่เรื่องแปลก เพราะท่าทีเช่นนี้ ต้องการให้ส่วนแบ่งในโควตาการผลิตของอิหร่านและอิรักเพิ่มสัดส่วนในโอเปกมากขึ้น ภายใต้ทฤษฎีเกม ชาติส่งออกน้ำมันทุกชาติรู้ดีว่า กำลังการผลิตน้ำมันดิบในปัจจุบันของโลก เกินกว่าอุปสงค์ของตลาดน้ำมันในสภาพที่เศรษฐกิจของโลกยังเติบโตช้ามาก ไม่สามารถดื้อรั้นเพิ่มกำลังการผลิตต่อไปได้ตามกำลังการผลิตที่แท้จริง เพราะมันหมายถึงการฆ่าตัวตายในระยะยาว รายได้จากการขายน้ำมันในราคาต่ำกว่า 40 ดอลลาร์สหรัฐต่อบาร์เรล กับรายได้จากการขายน้ำมันดิบที่ระดับเหนือ 45 ดอลลาร์สหรัฐต่อบาร์เรล มีผลต่องบประมาณของรัฐบาล และต่อทุนสำรองเงินตราระหว่างประเทศอย่างมาก ประสบการณ์จริงในปีที่ผ่านมาบอกได้ชัดว่าหากปราศจากการลดกำลังการผลิตที่จริงจัง หายนะของรัฐบาลชาติส่งออกน้ำมันจะตามมาในไม่ช้า การลดท่าทีลงของรัสเซีย และซาอุดีอาระเบีย ชาติผลิตและส่งออกน้ำมันหลักของโลก หลังจากความพยายาม "เล่นกล" กับการเสนอลดกำลังการผลิตที่จบลงด้วยความล้มเหลวหลายครั้ง นำมาสู่ข้อตกลงที่ดูจริงจังในเดือนก่อนนี้ในการประชุมที่เมืองแอลเจียร์ ประเทศแอลจีเรีย ซึ่งเป็นที่มาของการประชุมระดับปฏิบัติการเมื่อสุดสัปดาห์ที่ผ่านมา สะท้อนถึงเจตจำนงทางนโยบายการเมืองเรื่องน้ำมันของชาติส่งออกที่ชัดเจน และมีส่วนยกระดับความมั่งคั่งของชาติส่งออกน้ำมันในปีนี้ขึ้นอย่างมีนัยสำคัญ ข้อเท็จจริงที่ราคาน้ำมันดิบสามารถยืนเหนือ 50 ดอลลาร์ต่อบาร์เรลเป็นครั้งคราว เป็นสิ่งที่ตัวแทนอันชาญฉลาดอย่างอิหร่านและอิรัก ย่อมมองเห็นอยู่ว่าการเล่นเกมตัวเลขการผลิตน้ำมัน ที่ส่งผลต่อราคาและสะท้อนกลับมาในรูปรายได้จากการขายน้ำมันของตนเอง มีประโยชน์มากกว่าโทษ โดยข้อเท็จจริง ชาติส่งออกน้ำมันทั่วโลกรู้ดีว่า ขีดจำกัดของราคาน้ำมันดิบในตลาดโลกในปัจจุบัน และอนาคตอันใกล้ จะต้องไม่สูงกว่า 50 ดอลลาร์ต่อบาร์เรล เพราะเมื่อใดที่สูงกว่าระดับดังกล่าว สหรัฐในฐานะชาตินำเข้าใหญ่ที่มีเทคโนโลยีระเบิดหลุมน้ำมันหรือ เชล ออยล์ สามารถเพิ่มกำลังการผลิตทดแทนได้ทันทีเพื่อทำให้ราคาไม่สามารถสูงขึ้นได้ ปฏิบัติการลดกำลังการผลิตของชาติส่งออกน้ำมันดิบ จึงมีประเด็นสำคัญที่ว่าจะต้อง 1) ไม่ลดมากเกินไป หรือน้อยเกินไป จนทำลายเสถียรภาพของราคาน้ำมัน 2) ต้องรักษาวินัยของการผลิตระหว่างชาติที่เข้าทำข้อตกลง ที่ไม่รวมสหรัฐและจีน ซึ่งเป็นชาติผลิตน้ำมันดิบรายใหญ่ของโลกที่ไม่ได้ส่งออก ทฤษฎีเกมของกรณีน้ำมันนี้จึงอยู่ที่การกำหนดว่า 1) ชาติที่เข้าประชุมจะ "มอบตัวรับสารภาพอย่างมีเงื่อนไข" มากน้อยแค่ไหน 2) จะมีใครในชาติที่เข้าร่วมตกลง "หักหลัง" มติการประชุมลับหลังอย่างเงียบๆ แต่เป็นที่รู้กันอยู่ กรณีของอิหร่านและอิรักนั้น ท่าทีของตัวแทนที่เข้าเจรจาบอกไว้ชัดเจนว่าติดในข้อแรกอย่างมีนัยสำคัญ และไม่ยืนยันในข้อที่สอง หากว่าตนเองเสียเปรียบ แต่ไม่ได้หมายความว่าพวกเขาจะต้องการทำตัวเป็น "เด็กเกเร" แต่อย่างใด แม้ว่าจะมีความเป็นไปได้สูง อิหร่านนั้นมีบทเรียนมาแล้วจากการถูกคว่ำบาตรทางเศรษฐกิจจากกรณีการสร้างเตาปฏิกรณ์ปรมาณูเมื่อหลายปีก่อนจนเศรษฐกิจทรุดโทรมรุนแรง จึงคงไม่ต้องการกลับไปสู่สถานะเดิมอีกครั้งแน่นอน ส่วนอิรักนั้น ความล่มสลายจนทุกด้าน ชาติเกือบแตกสลายจากการยึดครองของอเมริกานานหลายปี เป็นบทเรียนสำคัญมาแล้ว จึงรู้ดีว่า การทำตัว "แหกคอก" จากมติของกลุ่มนั้น มีผลลบอย่างไรบ้าง การ "เล่นตัว" ด้วยการติดเขี้ยวเล็บแบบนักเจรจาระดับฮาร์ดคอร์ กับข้อเสนอไม่ยอมลดกำลังการผลิต จึงเป็นเพียง "ข้อเสนอเมื่อมีแต้มต่อในช่วงยังเหลือเวลา" ของผู้ต้องหา ตามทฤษฎีเกมเท่านั้น เพราะฉันทามติที่เมืองแอลเจียร์เมื่อเดือนที่แล้ว มีกรอบใหญ่ที่ชัดเจนในตัวเอง การเล่นเกมของอิรักและอิหร่าน ชาติที่เข้าร่วมเจรจาที่เวียนนาในสุดสัปดาห์ที่ผ่านมา รู้ดีว่าเป็นแค่การซื้อเวลาตราบใดที่ยังไม่ถึงเส้นตาย และทุกชาติก็พร้อมจะรอได้ เพราะในระยะเฉพาะหน้านี้ ปริมาณสำรองน้ำมันดิบของสหรัฐยังลดต่ำลง ไม่ได้ทำให้ความล้มเหลวของข้อตกลง สามารถกดดันจนกระทั่งราคาร่วงไปต่ำกว่าหลักหมุดระดับ 45 ดอลลาร์ต่อบาร์เรลแต่อย่างใด ประสบการณ์นับแต่ต้นปีที่คุ้นเคยของชาติส่งออกน้ำมัน และตลาดเก็งกำไรทั่วโลกคือ เมื่อใดที่กระแสข่าวบรรดาชาติส่งออกน้ำมัน ยังคงหล่อเลี้ยงตลาดว่าการหารือกันเพื่อวางแผนที่จะเปิดการประชุมเพื่อตรึงผลผลิตน้ำมันดิบยังไม่ล่มสลาย โอกาสที่ราคาจะถูกแรงขายถล่มลงไปต่ำกว่า 40 ดอลลาร์ต่อบาร์เรล แบบในช่วงหลังเดือนธันวาคมปีก่อนที่มีมติของชาติโอเปกให้ปล่อยเสรีการผลิต โดยไม่มีโควตาสำหรับชาติสมาชิกจะไม่เกิดขึ้นอีก ในระยะสั้น ความล้มเหลวของข้อตกลงที่เวียนนา อาจจะเป็นข่าวร้ายสำหรับราคาน้ำมันดิบ และหุ้นพลังงานทั่วโลกในสัปดาห์นี้ แต่ไม่ถือเป็นขาลงของธุรกิจปิโตรเลียมอีกแล้ว เพราะเวลากว่า 1 ปีที่ผ่านมาของขาลงราคา ทุกฝ่ายที่เกี่ยวข้องเรียนรู้ความเจ็บปวดของการเป็นผู้แพ้ได้ดีและชัดเจน ถ้าชาติส่งออกน้ำมันยังไม่ยอมเรียนรู้อีก ทฤษฎีเกมที่พยายามเล่นกันอยู่ก็ไร้ประโยชน์ และอาจจะกลายเป็น "เกมเหนือจริง" ของคนป่วยระดับจิตเภทเท่านั้น

โอลิมปิกไทยและฮอนด้า LPGA

หุ้นไทยคัมแบ็ก?

INSET ติดกับดักต้นทุน.!

PTT ไม่ซื้อไม่ได้แล้ว

สังคมข่าวหุ้น

พาราสาวะถี

น้ำมัน ทฤษฎีเกม และ จิตเภทพลวัต 2016

หนังม้วนเดิมโมนิก้าและทีมงาน

พาราสาวะถี อรชุน

อย่าถอยโหงวเฮ้งหุ้น

MEGA มีแต่กองทุนเล่น

HMPRO โตเยี่ยม

Review กองทุนสุดสัปดาห์

EKH หุ้นที่คนเล่นยาวคู่ควร

THANI โตได้ดี

แกะรอยหุ้นเด็ด

ตามรอยในหลวง ณ โลซาน

หมวดหมู่

บริษัท บูรพาทัศน์ (1999) จำกัด