พลวัต • Page 77 of 142 • ข่าวหุ้นธุรกิจออนไลน์

พลวัตปี 2019 : วิษณุ โชลิตกุล นสพ.ไฟแนนเชียล ไทม์ส ของอังกฤษ ออกบทวิเคราะห์แนวโน้มอนาคตของวงจรเศรษฐกิจโลกหลังจากเฟดไม่ปรับขึ้นอัตราดอกเบี้ยว่า เป็นหนึ่งในหลายตัวแปรสำคัญ ที่ส่งสัญญาณร้ายล่วงหน้า ซึ่งถือว่ากำลังจะสร้าง Minsky’s Moment ในอนาคตได้ ปัจจัยอีกด้านที่สำคัญกว่าคือการผ่อนคลายความเข้มงวดในการควบคุมสถาบันการเงินของสหรัฐฯในยามที่ประเด็นเรื่องคุณภาพของสถาบันการเงินสหรัฐฯเองเข้าขั้นมาถึงระดับเปราะบางมากขึ้น เรื่องคุณภาพของสถาบันการเงินนั้นวัดกันที่การทำ stress tests ซึ่งธนาคารพาณิชย์และสถาบันการเงินอื่นในสหรัฐฯยังถือว่าสุ่มเสี่ยงพอสมควร แต่ล่าสุด มีการยกเลิกกติกาโดยเฟดที่เคยเข้มงวดกับระดับ “qualitative” grades ออกไป ในขณะที่ Financial Stability Oversight Council ของกระทรวงการคลังสหรัฐฯก็ยังทำสิ่งที่สอดรับกันคือ การยกเลิกกติกาต้องให้มีผู้ประกันความเสี่ยงของสถาบันการเงินขนาดใหญ่ที่เข้าข่าย ใหญ่เกินกว่าจะล้ม “too big to fail” กติกาที่เข้มงวดกับคุณภาพของสถาบันการเงิน เคยถูกนำมาใช้ในช่วงวิกฤติแฮมเบอร์เกอร์ 10 ปีที่ผ่านมา การยกเลิกถือว่าเป็นการย้อนศรด้วยเจตนากระตุ้นการเติบโตต่อไป ด้วยความเชื่อมั่นว่าเศรษฐกิจสหรัฐฯปัจจุบัน มีความแข็งแกร่งมากเพียงพอจะไม่กลับมาล้มเหลวอีก การผ่อนคลายกติกาที่เข้มงวดต่อสถาบันการเงินนี้ แม้จะไม่ได้ทำให้เกิดวิกฤติครั้งใหม่ทันทีทันใด แต่หากพิจารณากรอบนำเสนอของไฮแมน มินสกี้ว่าด้วย “5 ขั้นตอนของวิกฤติทุนนิยม” แล้วจะพบว่า เป็นจุดเริ่มที่น่ากังวลพอสมควร อย่างน้อยที่สุด คำเตือนของอดีตสายเหยี่ยวคนหนึ่งของเฟดที่เคยระบุว่า สิ้นปี 2560 สัดส่วนของความเสี่ยงมวลรวมต่ออัตราส่วนผู้ถือหุ้น ได้เพิ่มขึ้นจาก 7% ก่อนหน้าปี 2551 มาเป็นระดับที่อันตรายกว่าเดิมที่ 13% ก็สะท้อนว่าสถานการณ์ของสถาบันการเงินอเมริกันเริ่มหมิ่นเหม่มากขึ้น คำเตือนนี้ อาจจะถูกหมางเมินในระยะเฉพาะหน้า เพราะความเชื่อมั่นที่ล้นเกินจากทั้งภาคการผลิต ผู้บริโภค ตลาดแรงงาน และภาคการเงิน ความเชื่อมั่นนี้แหละที่มินสกี้เคยเตือนผ่านโมเดลของ เส้นทางสู่หายนะของ "การลงทุนแบบกาสิโน" (speculative "casino-like" investments) ก่อนนำไปสู่วิกฤติ ว่าอาจจะเป็นความเลื่อนลอย หรือ Euphoria ซึ่งเป็นระยะที่ 3 ของโมเดล หากพิจารณา 5 ขั้นตอน จะพบว่า ประกอบด้วย 1) การเปลี่ยนทิศจากเงินฝืดมาผงกหัวขึ้น (displacement) 2) เฟื่องฟู (booming) 3) ความมั่นใจที่เลื่อนลอยครอบงำ (Euphoria) มีการเพิ่มสินทรัพย์เกินจริง 4) ทำกำไร (profit taking) 5) ตระหนกขาย (Panic) โดยที่สินทรัพย์มีมูลค่าลดลงฮวบฮาบ คำเตือนถึงอนาคตว่าด้วยวิกฤติที่อาจเกิดขึ้น ไม่ใช่เรื่องใหม่ เพราะเมื่อส่งท้ายปี 2360 หลังจากทราบผลการตรวจสุขภาพรายไตรมาสของสถาบันการเงินทั่วโลกโดยธนาคารกลางของธนาคารกลาง (BIS) ที่เมืองบาเซิล (เจ้าของกฎบาเซิลทั้งหลายในปัจจุบัน) ได้ออกคำเตือนที่ไม่เกิดขึ้นบ่อยครั้งว่า สถานการณ์ในเศรษฐกิจโลกยามนี้ เหมือนกับยุคก่อนที่จะเกิดวิกฤติการเงินในปี ค.ศ. 2008 ซึ่งนักลงทุนเร่งมองหาผลตอบแทนสูง กู้ยืมอย่างหนักเพื่อไปลงทุนในสินทรัพย์เสี่ยง แม้ว่าธนาคารกลางหลายแห่งได้เคลื่อนไหวเพื่อเข้มงวดต่อการเข้าถึงสินเชื่อ BIS กล่าวว่า ความพยายามที่ล้มเหลวของธนาคารกลางสหรัฐ หรือเฟด ที่จะลดความเสี่ยงจากภาวะฟองสบู่ด้วยการขึ้นดอกเบี้ยนโยบาย กำลังก่อร่างเค้าโครงของฟองสบู่การเงินให้เติบโตอย่างต่อเนื่อง คำชี้แนะจาก BIS ในการออกจากปัญหาที่ชวนสยดสยอง อยู่ที่บรรดาธนาคารกลางทั้งหลาย (โดยเฉพาะธนาคารกลางสหรัฐ ECB BOJ และ PBOC ต้องพยายามหาทางปรับเปลี่ยนกระบวนการสื่อสารเกี่ยวกับการขึ้นดอกเบี้ยพื้นฐาน หรือความเร็วที่พวกเขากำลังจะขึ้นดอกเบี้ยเพื่อกระตุกให้นักลงทุนตระหนักอีกครั้งถึงความจำเป็นที่จะทำให้ตลาดเก็งกำไรสงบนิ่งมีเหตุมีผล ไม่ใช่ปล่อยให้เกิดตลาดเก็งกำไรที่พุ่งขึ้นเกินกว่าพื้นฐาน ดังที่กำลังเกิดขึ้นหลายปีมานี้ในระหว่างที่อัตราดอกเบี้ยต่ำผิดปกติ คำเตือนของ BIS ตอกย้ำให้น้ำหนักของคำเตือนก่อนหน้าของธนาคารกลางยุโรป และ บุนเดสแบงก์ของเยอรมนี ที่ย้ำถึงความเปราะบางหลาย ๆ อย่าง ตั้งแต่ราคาสินทรัพย์เสี่ยงที่ราคาเกินจริงในบางประเทศ ความอิ่มอกอิ่มใจในกำไรจากตลาดหุ้นของนักลงทุน และการปล่อยกู้ง่ายของบางธนาคารที่พยายาม “เก็บเบี้ยไต้ถุนร้าน” จากอัตราดอกเบี้ยต่ำติดพื้นนานเกินเวลาปกติ คำเตือนเหล่านี้ว่าไปแล้วไม่ต่างจากคำเตือนของ เจมินี่ คริกเก็ตในนิทานเด็ก พินอคคิโอ ที่หาคนฟังและเชื่อถือได้น้อยมาก เหตุผลเพราะโดยธรรมชาติของมนุษย์นั้น หากไม่เห็นโลง ก็ยากจะหลั่งน้ำตา

วงจรอุบาทว์ของ เจมินี่ คริกเก็ต

กับดักทุนการผลิตไทย

ITD เปรมชัย และ เสือดำ

หุ้นไก่คุ้ยขยะ

ตลกร้ายจากลอนดอน

ถมมหาสมุทร

สิ่งแปลกปลอม

ยุคทองมนุษย์เงินเดือนภาครัฐไทย

อ้อยที่รอเคี้ยว

นกหลงรัง

ราคาหุ้น เกมการเงิน และสื่อ

ราคาหุ้นกับ PEG

หมวดหมู่

บริษัท บูรพาทัศน์ (1999) จำกัด