SCB EIC มอง “ส่งออกไทย” ครึ่งหลังปี 68 เผชิญ “เทรดวอร์” กระทบกลุ่มน้ำมัน-ปิโตรฯ

ศูนย์วิจัยเศรษฐกิจและธุรกิจ ธนาคารไทยพาณิชย์ (SCB EIC) เปิดเผยว่า จากการรายงานมูลค่าการส่งออกสินค้าไทยเดือน ธ.ค. 67 อยู่ที่ 24,765.9 ล้านดอลลาร์สหรัฐ ขยายตัว 8.7% เมื่อเทียบกับช่วงเดียวกันของปีก่อน เร่งขึ้นจาก 8.2% ในเดือนก่อนหน้า สูงกว่าคาดการณ์ ซึ่ง SCB EIC ประเมินไว้ที่ 7.1% ขณะที่ Reuter Poll มีค่ากลางของการคาดการณ์ 8.1% หากไม่รวมทองคำจะขยายตัวใกล้เคียงเดิมที่ 8.7%

ทั้งนี้ ภาพรวมส่งออกไทยเดือน ธ.ค. ดีต่อเนื่อง โดยทรงตัวจากเดือนก่อนแบบปรับฤดูกาลส่วนหนึ่งเป็นผลจาก 1.) การเร่งส่งออกจากความกังวลด้านมาตรการกีดกันการค้า ของประธานาธิบดีทรัมป์ของสหรัฐฯ และคู่ค้า โดยเฉพาะคอมพิวเตอร์เครื่องจักรและเครื่องปรับอากาศ ซึ่งเป็นสินค้ากลุ่มที่มีความเสี่ยงว่าอาจจะได้รับผลกระทบจากการขึ้นภาษีของสหรัฐฯ สินค้าสามกลุ่มนี้มีส่วนทำให้มูลค่าการส่งออกเดือนนี้เพิ่มขึ้นมากถึง 5%

2.) อานิสงส์วัฏจักรขาขึ้นของสินค้ากลุ่มอิเล็กทรอนิกส์ โดยเฉพาะการเปลี่ยนคอมพิวเตอร์ และ 3.) การส่งออกทองคำยังขยายตัวสูง 7.2% แม้ชะลอลงมาก ทั้งนี้ทองคำมีส่วนทำให้มูลค่าการส่งออกเดือนนี้เพิ่มขึ้น 0.5% ผลจากราคาทองคำอยู่ในระดับสูงและความต้องการสะสมทองคำเพื่อรองรับจากความเสี่ยงภูมิรัฐศาสตร์ที่เพิ่มขึ้น

ขณะที่หากพิจารณารายหมวด พบว่า 1.) สินค้าอุตสาหกรรมขยายตัวต่อเนื่องติดต่อกัน 9 เดือนที่ 11.1% สูงกว่าเดือนก่อนที่ 9.5% โดยเฉพาะอัญมณีและเครื่องประดับหักทอง, เครื่องจักรกลและส่วนประกอบของเครื่องจักรกล, เครื่องปรับอากาศ, ผลิตภัณฑ์ยาง และทองคำยังไม่ขึ้นรูป ขณะที่เหล็ก, เครื่องยนต์สันดาป, รถยนต์, อุปกรณ์และส่วนประกอบ และอุปกรณ์กึ่งตัวนำ ทรานซิสเตอร์ และไดโอดเป็นสินค้าหลักที่หดตัว

2.) สินค้าเกษตรขยายตัว 10.7% เร่งขึ้นมากจากเดือนก่อนหน้าที่ 4.1% ซึ่งเป็นการขยายตัวต่อเนื่อง 6 เดือน โดยเฉพาะยางพาราและผลิตภัณฑ์มันสำปะหลัง ขณะที่ ข้าวเป็นสินค้าหลักที่หดตัว, 3.) สินค้าอุตสาหกรรมการเกษตรขยายตัวชะลอลงเล็กน้อย 6.7% จาก 7.7% ในเดือนก่อน โดยอาหารสัตว์เลี้ยง ผลไม้กระป๋องและแปรรูป และเครื่องดื่มยังขยายตัวดี ขณะที่ไขมันและน้ำมันจากพืชและสัตว์และน้ำตาลทรายเป็นสินค้าสำคัญที่หดตัว และ 4.) สินค้าแร่และเชื้อเพลิงหดตัวแรง 32.0% จาก 7.1% ในเดือนก่อน ตามการส่งออกน้ำมันสำเร็จรูปที่หดตัวถึง 33.7% เทียบ การลดลง 16.3% ในเดือนก่อน

หากพิจารณารายตลาดหลัก พบว่า 1.) ตลาดสหรัฐฯ ขยายตัว 17.5% สูงกว่าเดือนก่อนที่ 9.5% เกือบเท่าตัว โดยเฉพาะเครื่องปรับอากาศและส่วนประกอบแผงสวิตช์และแผงควบคุมกระแสไฟฟ้า, เครื่องคอมพิวเตอร์, อุปกรณ์และส่วนประกอบ และเครื่องจักรกลและส่วนประกอบของเครื่องจักรกลที่ขยายตัวมากถึง 160.4%, 92.3%, 63.7% และ 55.5% ตามลำดับ 2.) ตลาดยุโรป ขยายตัวต่อเนื่อง 22% เทียบ 12% ในเดือนก่อน โดยจำนวนสินค้าส่งออกสำคัญขยายตัวสูงถึง 11 ใน 15 รายการ โดยเฉพาะเครื่องจักรกลและส่วนประกอบขยายตัวมากถึง 177.5% เทียบกับ 14.2% ในเดือนก่อน

3.) ตลาดญี่ปุ่น พลิกกลับมาขยายตัวเล็กน้อย 0.6% จาก 3.7% ในเดือนก่อน โดยจำนวนสินค้าส่งออกสำคัญขยายตัวเพิ่มขึ้นเป็น 11 ใน 15 รายการ เทียบกับ 5 รายการในเดือนก่อน, 4.) ตลาดจีน โตชะลอลงเล็กน้อยที่ 15% จาก 16.9% ในเดือนก่อน โดยการส่งออกผลไม้สด แช่เย็น แช่แข็งและแห้งชะลอตัวลงมากเป็น 1.8% จาก 47.6% ในเดือนก่อนหน้า การส่งออกเครื่องคอมพิวเตอร์ อุปกรณ์และส่วนประกอบชะลอตัวลงเกือบครึ่งที่ 78.8% จาก 126.8% ในเดือนก่อน

5.) ตลาดฮ่องกง หดตัวแรงเป็น 23.3% จาก 9.9% ในเดือนก่อน โดยสินค้าอิเล็กทรอนิกส์เป็นสินค้ากลุ่มสำคัญที่หดตัว และ 6.) ตลาด CLMV ขยายตัว 20.7% ใกล้เคียงเดือนก่อน การส่งออกบางรายการเช่นน้ำมันสำเร็จรูปหดตัวมากขึ้น 10.3% จาก 0.7% ในเดือนก่อน การส่งออกไปยังกัมพูชา เมียนมาและเวียดนาม ยังคงขยายตัว 55.3%, 47.5% และ 5.8% ตามลำดับ ขณะที่การส่งออกไป สปป. ลาว กลับมาหดตัว 3.1%

ภาพรวมมูลค่าการส่งออกไทยในปี 2024 อยู่ที่ 300,529.5 ล้านดอลลาร์สหรัฐ ขยายตัว 5.4% ปรับดีขึ้นมากจากที่เคยหดตัว 0.8% ในปี 66 ตัวเลขระบบ ศุลกากร โดยในช่วงไตรมาสแรกมูลค่าการส่งออกหดตัวเล็กน้อย 0.3% แต่พลิกกลับมาขยายตัว 4.3% ในไตรมาสที่ 2 ตามเศรษฐกิจโลกที่ฟื้นตัว วัฏจักรดอกเบี้ยขาลงของประเทศสำคัญทั่วโลก ระดับน้ำในคลองปานามากลับมาเป็นปกติส่งผลให้การขนส่งสินค้าดำเนินการได้ปกติขึ้น

รวมถึง ราคาสินค้าส่งออกที่ดีในหลายกลุ่มสินค้า เช่น ราคาสินค้าเกษตรที่เพิ่มขึ้นตามปริมาณผลผลิตในตลาดโลกที่ลดลงจากภัยแล้งและนโยบายควบคุมการส่งออกสินค้าในบางประเทศ เช่น ข้าว, ผลไม้สด, แช่เย็น, แช่แข็งและแห้ง ส่งผลให้ช่วงครึ่งแรกของปีมูลค่าการส่งออกขยายตัว 1.9%

ขณะที่ มูลค่าการส่งออกของไทยในช่วงครึ่งหลังของปีขยายตัวดีมากที่ 9% โดยในไตรมาส 3 ขยายตัว 7.5% และไตรมาส 4 ขยายตัว 10.5% จากการส่งออกทองคำสูงขึ้นมาก อานิสงส์วัฏจักรขาขึ้นของสินค้าอิเล็กทรอนิกส์ และอุปสงค์ต่างประเทศเริ่มเร่งตัวจากความกังวลประเทศต่าง ๆ โดยเฉพาะสหรัฐฯ ที่อาจเก็บภาษีนำเข้าเพิ่มในปี 68 ประกอบกับปัจจัยฐานต่ำในไตรมาสสุดท้าย

ทั้งนี้ ช่วงตลอดปี 67 การส่งออกไทยได้แรงขับเคลื่อนจากสินค้าทุกหมวด ยกเว้นแร่และเชื้อเพลิง โดยหมวดสินค้าเกษตรขยายตัวดีที่สุด รองมาเป็นสินค้าอุตสาหกรรม และสินค้าอุตสาหกรรมเกษตรที่ขยายตัว 7.5%, 5.9% และ 4.1% ตามลำดับ อย่างไรก็ตาม สินค้าแร่และเชื้อเพลิงหดตัว 6.5% สำหรับภาพรวมตลาดส่งออกสำคัญเติบโตดี นำโดย สหรัฐฯ CLMV สหภาพยุโรป และจีนที่ขยายตัว 13.7%, 12.7%, 9.5% และ 3.1% ตามลำดับ

อย่างไรก็ตาม การส่งออกไปญี่ปุ่นหดตัว 5.3% ต่อเนื่องเป็นปีที่ 3 เช่นเดียวกับตลาดอาเซียน 5 ที่หดตัว 0.8% ใกล้เคียง 1.1% ในปีก่อน โดยสหรัฐฯ นับว่าเป็นตลาดส่งออกใหญ่ที่สุดของไทย มูลค่ารวม 54,956.2 ล้านดอลลาร์สหรัฐ มากกว่าปีก่อนที่ 48,352.8 ล้านดอลลาร์สหรัฐ สัดส่วนการส่งออกของไทยไปสหรัฐฯ คิดเป็น 18.3% ของมูลค่าการส่งออกไทยทั้งหมดเพิ่มจาก 17% ในปีก่อน

การนำเข้าเดือน ธ.ค. เร่งตัวสูงตามคาดจากฐานต่ำ แต่ดุลการค้าขาดดุลน้อยสุดในรอบ 3 เดือน มูลค่าการนำเข้าสินค้าไทยเดือน ธ.ค. อยู่ที่ 24,776.5 ล้านดอลลาร์สหรัฐ เร่งขึ้น 14.9% SCB EIC ประเมินไว้ 14.8%

ขณะที่ Reuter Poll มีค่ากลางของการคาดการณ์ 13.7%) เทียบกับ 0.9% ในเดือนก่อน มูลค่าการนำเข้าขยายตัวต่อเนื่อง 6 เดือน โดยการนำเข้าอาวุธและยุทธปัจจัย สินค้าทุน สินค้าวัตถุดิบและกึ่งสำเร็จรูป สินค้าอุปโภคบริโภค ขยายตัว 46.8%, 33.5%, 20.4% และ 13.3% ตามลำดับ อย่างไรก็ตาม ยานพาหนะและอุปกรณ์ขนส่ง สินค้าเชื้อเพลิง และสินค้าทุนหดตัวต่อเนื่องที่ 21.3% และ 9.3% ตามลำดับ

โดยภาพรวมมูลค่าการนำเข้าทั้งปี 67 ขยายตัว 6.3% หลังจากที่หดตัว 4.2% ในปี 66 สำหรับดุลการค้าในระบบศุลกากรเดือน ธ.ค. ขาดดุลเล็กน้อย 10.6 ล้านดอลลาร์สหรัฐ ส่งผลให้ภาพรวมดุลการค้าไทยทั้งปี 67 ขาดดุล 6,280.4 ล้านดอลลาร์สหรัฐ (ตัวเลขระบบศุลกากร)

ทั้งนี้ การส่งออกไทยในช่วงต้นปี 68 จะยังมีแนวโน้มขยายตัวดีต่อเนื่อง จากแนวโน้มการเร่งสั่งซื้อสินค้าของประเทศคู่ค้าก่อนนโยบายกีดกันการค้าของสหรัฐฯ ประกอบกับปัจจัยฐานที่ไม่สูงนัก นอกจากนี้ ยังมีอานิสงส์เพิ่มเติมจากวัฏจักรสินค้าอิเล็กทรอนิกส์ขาขึ้นที่ยังมีอยู่บ้างแม้ต้องระวังความเสี่ยงจากนโยบายการค้าสหรัฐฯ และราคาน้ำมันที่เพิ่มขึ้นในช่วงต้นปี 68 จากอากาศที่หนาวมากกว่าคาด ซึ่งจะส่งผลให้ราคาสินค้าส่งออกกลุ่มน้ำมันและกลุ่มที่เกี่ยวเนื่องกับน้ำมันเพิ่มขึ้น เช่น พลาสติกและปิโตรเคมี อย่างไรก็ดี ในระยะถัดไปราคาน้ำมันมีแนวโน้มได้รับผลกระทบทางลบจากนโยบายเพิ่มการขุดเจาะน้ำมันในสหรัฐฯ

อย่างไรก็ดี แรงกดดันการส่งออกของไทยในช่วงครึ่งหลังของปีนี้ จะเพิ่มสูงขึ้นมากจาก 1.) เศรษฐกิจโลกที่มีแนวโน้มขยายตัวชะลอลงเป็น 2.5% ในปี 68 จาก 2.7% ในปี 67 จากทั้งผลของนโยบายกีดกันการค้า การลงทุน และการเคลื่อนย้ายพรมแดนที่จะเกิดขึ้นในหลายประเทศทั่วโลก นอกจากนี้ หลายเศรษฐกิจคู่ค้าสำคัญยังเผชิญกับปัญหาภายใน เช่น จีนที่เผชิญปัญหาเชิงโครงสร้างหลากหลายด้าน ยุโรปที่เผชิญการสูญเสียความสามารถในการแข่งขันและปัญหาการเมืองในฝรั่งเศสและเยอรมนี เป็นต้น 2.) บรรยากาศการค้าระหว่างประเทศมีแนวโน้มชะลอตัวลงในช่วงครึ่งหลังของปี 68 จากผลกระทบนโยบายกีดกันการค้าในหลายประเทศ โดยเฉพาะสหรัฐฯ รวมถึงผลจากการเร่งส่งออกในช่วงปลายปี 67 และต้นปี 68

3.) ความต้องการสินค้าขั้นกลางที่ไทยส่งออกไปจีนเพื่อผลิตเป็นสินค้าขั้นปลายอาจชะลอตัว โดยเฉพาะกลุ่มสินค้าขั้นปลายที่จีนส่งออกไปตลาดสหรัฐฯ และปัญหาจีนผลิตล้นตลาด (China’s overcapacity) มีแนวโน้มรุนแรงขึ้นในตลาดโลก กดดันความสามารถการแข่งขันของสินค้าไทยในการส่งออก และ 4.) ปัจจัยฐานสูงในปี 67 ที่ขยายตัวมากกว่า 5%