กระทรวงอุตสาหกรรมของอินโดนีเซีย

นับว่าเป็นข่าวที่ฮือฮาไม่น้อยเมื่อมีรายงานว่า Apple เสนอแผนลงทุนมูลค่ากว่า 336 ล้านบาท แก่กระทรวงอุตสาหกรรมของอินโดนีเซีย โดยมีเป้าหมายเพื่อยกเลิกการห้ามจำหน่าย iPhone 16 ในอินโดนีเซีย การยื่นข้อเสนอเพิ่มการลงทุนในประเทศ จาก Apple มีขึ้นหลังจากรัฐบาลอินโดนีเซีย สั่งห้ามจำหน่าย iPhone 16 ในประเทศ โดยกระทรวงอุตสาหกรรม เล็งเห็นว่า Apple ไม่สามารถปฏิบัติตามข้อกำหนดในการใช้ชิ้นส่วนหรือวัสดุที่ผลิตในประเทศอย่างน้อย 40% สำหรับสมาร์ทโฟนและแท็บเล็ตได้ รายงานจากรัฐบาลอินโดนีเซีย บ่งชี้ว่า Apple มีการลงทุนในประเทศ ผ่านสถาบันพัฒนาเพียง 1.5 ล้านล้านรูเปียห์ ยังไม่บรรลุเป้าหมายที่กำหนดไว้ 1.7 ล้านล้านรูเปียห์ กรณีการห้ามขาย iPhone 16 ดังกล่าว เป็นความพยายามของ “ปราโบโว ซูเบียนโต” ประธานาธิบดีอินโดนีเซีย ที่จะกดดันให้บริษัทต่างชาติ เพิ่มการผลิตในประเทศและปกป้องอุตสาหกรรมในประเทศ โดยก่อนหน้านี้รัฐบาลสั่งห้ามไม่ให้จำหน่ายโทรศัพท์มือถือ Google Pixel ของบริษัท อัลฟาเบท เนื่องจากมีการลงทุนในประเทศ ต่ำกว่าระดับที่กำหนดไว้ ทั้งนี้เพื่อแก้ไขปัญหานี้ Apple เสนอแผนการลงทุนโรงงานเมืองบันดุง ทางตะวันออกเฉียงใต้ของกรุงจาการ์ตา จะช่วยให้สามารถผลิตอุปกรณ์เสริมและส่วนประกอบสำหรับอุปกรณ์ของแอปเปิลได้ แผนลงทุนดังกล่าวต้องใช้เงินประมาณ 10 ล้านดอลลาร์ ซึ่ง Apple มองว่าเป็นราคาเพียงเล็กน้อย เพื่อแลกกับการเข้าถึงผู้บริโภค 278 ล้านคนของอินโดนีเซีย ที่จำนวนประชากรมากกว่าครึ่งมีอายุต่ำกว่า 44 ปี และเป็นผู้ที่มีความชำนาญในการใช้เทคโลโลยี ทั้งนี้ Apple เป็นเหมือนกับบริษัทเทคโนโลยีข้ามชาติอื่น ๆ โดยไม่มีโรงงานเป็นของตัวเอง แต่จำเป็นต้องร่วมมือกับพันธมิตรท้องถิ่น เพื่อผลิตชิ้นส่วนและประกอบอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ให้สมบูรณ์ แม้ว่านโยบาย “ปราโบโว” ที่คล้ายกับนโยบายของอดีตประธานาธิบดี โจโก วีโดโด โดยปี 2566 มีการผลักดันให้บริษัท ไบท์แดนซ์ ซึ่งเป็นบริษัทแม่ของติ๊กตอก ต้องเพิ่มการลงทุน 1,500 ล้านดอลลาร์ ในการจับมือกับบริษัทอีคอมเมิร์ซยักษ์ใหญ่ของอินโดนีเซีย อย่าง “โทโกพีเดีย” ที่ดำเนินการภายใต้ “โทโกกรุ๊ป” ขณะนั้นรัฐบาลอินโดนีเซีย ต้องการป้องกันการไหลเข้าของสินค้าจีน ที่มีราคาถูกผ่านแพลตฟอร์มออนไลน์ชื่อดังของไบท์แดนซ์ เพื่อเป็นการรักษาอุตสาหกรรมค้าปลีกของประเทศไว้ นี่ไม่ใช่ครั้งแรกที่อินโดนีเซีย พยายามผลักดันบริษัทต่างชาติ ให้เพิ่มการผลิตในประเทศ ดูได้จากช่วงต้นปีที่ผ่านมา อินโดนีเซีย สั่งห้ามนำเข้าผลิตภัณฑ์กว่า 1,000 รายการ ตั้งแต่ Mac Book จนถึงยางรถยนต์และสารเคมี ทำให้บริษัท แอลจี อิเล็กทรอนิกส์ ถูกห้ามไม่ให้นำเข้าชิ้นส่วนสำคัญเพื่อผลิตเครื่องซักผ้าและโทรทัศน์ได้ จากการสำรวจ พบว่า สัดส่วนการผลิตต่อผลิตภัณฑ์มวลรวมภายในประเทศ ลดลงจาก 21.1% ในปี 2557 เหลือเพียง 18.7% ช่วงปีที่ที่ผ่านมา โดยรัฐบาลอินโดนีเซีย อยู่ระหว่างการพิจารณาอย่างถี่ถ้วนต่อข้อเสนอของแอปเปิล ขณะนี้ยังไม่มีการตัดสินใจขั้นสุดท้ายและรายละเอียดต่าง ๆ อาจมีการเปลี่ยนแปลงได้ อย่างไรก็ดีคาดการณ์ว่ากระทรวงอุตสาหกรรม จะสามารถประกาศผล การตัดสินใจช่วงเร็ว ๆ นี้