สติธร ธนานิธิโชติ

วันนี้ (6 มี.ค. 2568) ดร.สติธร ธนานิธิโชติ ผู้อำนวยการสำนักวิจัยและพัฒนา สถาบันพระปกเกล้า ให้สัมภาษณ์กับ “ข่าวหุ้นธุรกิจ” ถึงกรณีที่คณะกรรมการคดีพิเศษ (บอร์ด กคพ.) มีมติเสียงข้างมาก รับเรื่องร้องเรียนเกี่ยวกับการฮั้วเลือก ส.ว. ปี 2567 เป็นคดีพิเศษ ในข้อหาฟอกเงิน ดร.สติธร มองถึงผลกระทบต่อเสถียรภาพของพรรคร่วมรัฐบาลว่า “ไม่แตกหัก” เพราะหากพรรคร่วมรัฐบาลมีความขัดแย้งรุนแรงจริง บอร์ด กคพ. ก็คงจะต้องเดินหน้าเต็มที่และผลักดันให้ได้เสียงข้างมาก 2 ใน 3 (15 จาก 22 เสียง) แต่สถานการณ์กลับไม่เป็นเช่นนั้น ซึ่งในทางข้อเท็จจริงทุกแนวทางเป็นไปได้หมด หากบอร์ด กคพ. ต้องการดำเนินคดีแบบครบวงจร ก็ต้องใช้เสียง 2 ใน 3 ซึ่งจะนำไปสู่ปัญหามากมาย ทั้งข้อท้วงติงเรื่องอำนาจหน้าที่ และการที่ตัวแทน กกต. ไม่เข้าร่วมประชุม ผอ.สำนักวิจัยและพัฒนา สถาบันพระปกเกล้า ระบุว่า หากวันนี้บอร์ด กคพ. เดินหน้าทันที โดยอ้างอำนาจของตนเอง ก็อาจเกิดข้อกังขาว่าเป็นอำนาจของกรมสอบสวนคดีพิเศษ หรือ ดีเอสไอ (DSI) หรือไม่ และอาจนำไปสู่การยื่นตีความโดยศาลรัฐธรรมนูญเรื่องอำนาจของ 2 องค์กร ระหว่างดีเอสไอ กับ กกต. ส่วนทางเลือกถอยสุด อย่างการเลื่อนประชุมออกไปอีกครั้งก็เป็นไปได้ยาก จึงต้องหยิบประเด็นที่เป็นอำนาจโดยตรงขึ้นมาพิจารณา ได้แก่ อั้งยี่ ซ่องโจร ซึ่งเป็นข้อหาที่มีความซับซ้อนกว่า และอาจต้องพิจารณาแยกแยะระหว่างอำนาจของ ดีเอสไอ กับ กกต. ขณะที่ “ฟอกเงิน” เป็นข้อหาที่ชัดเจนกว่า อย่างไรก็ตามตามกฎหมาย กกต. เองก็สามารถดำเนินการเรื่องฟอกเงินได้ โดยสามารถส่งต่อให้สำนักงานป้องกันและปราบปรามการฟอกเงิน (ปปง.) โดยไม่จำเป็นต้องให้ดีเอสไอรับผิดชอบ ดังนั้นการที่บอร์ด กคพ. รับคดีเฉพาะในข้อหาฟอกเงิน จึงถูกมองว่าเป็นทางสายกลางที่ช่วยลดแรงเสียดทานทางการเมือง “ปรองดองสมานฉันท์ จากที่แต่เดิมตั้งท่าจะเอากันให้ถึงที่สุด วันนี้กลับคล้ายกับเป็นการยอมรับกลาย ๆ ว่า เรื่องโพยต่าง ๆ เป็นอำนาจของ กกต.” ดร.สติธร กล่าวพร้อมย้ำว่า การรับคดีฟอกเงินครั้งนี้สะท้อนถึงความพยายามประนีประนอมในทางการเมือง ส่วนที่ผลของบอร์ด กคพ. ออกมาเช่นนี้เกี่ยวกับการพบกันของ “4 ผู้มีอิทธิพลการเมือง” ที่บ้านจันทร์ส่องหล้าหรือไม่ ดร.สติธร กล่าวว่า ก็คงมีความเกี่ยวพันกัน รองศาสตราจารย์ ดร.ยุทธพร อิสรชัย อาจารย์ประจำสาขาวิชารัฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช ให้ความเห็นกับทีมข่าว “ข่าวหุ้นธุรกิจ” กรณีเดียวกันนี้ว่า ไม่น่าจะนำไปสู่ความขัดแย้งระหว่างพรรคร่วมรัฐบาล เพราะปัญหาที่เกิดขึ้นภายในพรรคร่วมรัฐบาลมีหลากหลายประเด็น ไม่ได้มีเพียงแค่เรื่อง สว. เท่านั้น “ความขัดแย้งระหว่างพรรคร่วมรัฐบาลมีหลายประเด็น ทั้งในเรื่องนโยบาย จุดยืนทางการเมือง และอื่น ๆ คดีนี้เป็นเพียงหนึ่งในหลายปัจจัยเท่านั้น” รศ.ดร.ยุทธพร กล่าว อ.ประจำสาขาวิชารัฐศาสตร์ ม.สุโขทัยธรรมาธิราช ยังประเมินว่า การเมืองไทยเวลานี้ยังไม่ถึงขั้นแตกหักหรือเกิดการเปลี่ยนแปลงรัฐบาล และหากมีการตกลงเรื่องผลประโยชน์กันได้ก็ไม่มีพรรคใดที่จะปล่อยมือจากการร่วมรัฐบาล “ในขณะนี้ไม่มีพรรคใดพร้อมสำหรับการเลือกตั้ง ทั้งในเรื่องทุนทางการเมืองและเครือข่ายทางการเมือง” รศ.ดร.ยุทธพร ระบุ สำหรับการอภิปรายไม่ไว้วางใจที่จะมีขึ้นในปลายเดือนมี.ค.นี้ รศ.ดร.ยุทธพร คาดว่า จะผ่านไปได้ด้วยดี แต่ต้องจับตาดูว่าจะมีคะแนนเสียงที่หายไปอย่างมีนัยสำคัญหรือไม่ “ถ้าหายไปไม่เกิน 10-20 เสียง ก็คงไม่มีอะไรที่เป็นนัยสำคัญ แต่ถ้าเกินกว่านั้น ก็จะสะท้อนสัญญาณความขัดแย้งภายในพรรคร่วมแล้ว” เมื่อถามถึงมุมมองต่อการที่ DSI รับเรื่องนี้เป็นคดีพิเศษว่าเป็นไปตามหน้าที่หรือมีการเมืองเข้ามาเกี่ยวข้อง รศ.ดร.ยุทธพร ชี้ว่า “มีทั้งสองส่วน” โดยในแง่ของการเมืองอาจมองว่า มีการเชื่อมโยงทางการเมือง แต่ในอีกมุมหนึ่ง DSI เป็นข้าราชการประจำที่อาจกังวลเรื่องความขัดแย้งทางการเมือง หรือการละเลยหน้าที่ตามมาตรา 157 หากมีผู้ร้องเรียนแล้วไม่ดำเนินการ